MENU
Bardzo ładne wnętrze Nowej Synagogi.

Dodał: vorwerk° - Data: 2003-09-04 13:19:39 - Odsłon: 11197
Lata 1900-1938


Nowa Synagoga we Wrocławiu przy ul. Łąkowej. Projekt - Edwin Oppler. Budowa trwała 8 lat. Po berlińskiej synagodze druga co do wielkości i zdobień w Niemczech. Dla wiernych uroczyście otwarta w dniu 29 września 1872 r. Koncepcja budowy nowej, większej synagogi narodziła się 25 października 1864 roku, gdyż mniejsza synagoga Pod Białym Bocianem nie mogła pomieścić wystarczającej liczby ludzi.

Budowę rozpoczęto w 1865 roku i wtedy uroczyście złożono kamień węgielny. Plany synagogi wykonał niemiecki architekt pochodzenia żydowskiego Edwin Oppler. Budowę ukończono w 1872 roku, a uroczyste otwarcie synagogi nastąpiło 29 września tego samego roku.

Świątynia przy ul. Łąkowej była obok Nowej Synagogi w Berlinie, największą synagogą Niemiec i Austrii. Podczas nocy kryształowej z 9 na 10 listopada 1938 roku, bojówki hitlerowskie spaliły synagogę. Po zakończeniu II wojny światowej nie została odbudowana.

W 1998 roku odsłonięto pomnik upamiętniający synagogę, z treściami w językach polskim, niemieckim i hebrajskim: "Wydali na pastwę ognia świątynię twoją aż do gruntu zbezcześcili siedzibę Twego imienia (PS 74)

  • /foto/4604/4604498m.jpg
    1860 - 1865
  • /foto/134/134714m.jpg
    1865
  • /foto/3669/3669753m.jpg
    1865
  • /foto/134/134718m.jpg
    1865
  • /foto/134/134751m.jpg
    1865
  • /foto/134/134758m.jpg
    1865
  • /foto/134/134759m.jpg
    1865
  • /foto/134/134762m.jpg
    1865
  • /foto/4347/4347319m.jpg
    1870
  • /foto/3316/3316352m.jpg
    1872 - 1875
  • /foto/7772/7772114m.jpg
    1873
  • /foto/4423/4423562m.jpg
    1874
  • /foto/5543/5543344m.jpg
    1877
  • /foto/3533/3533388m.jpg
    1880
  • /foto/4813/4813031m.jpg
    1880
  • /foto/4160/4160271m.jpg
    1880 - 1900
  • /foto/142/142636m.jpg
    1880 - 1905
  • /foto/5246/5246976m.jpg
    1881
  • /foto/327/327575m.jpg
    1883
  • /foto/131/131320m.jpg
    1884
  • /foto/8216/8216733m.jpg
    1885
  • /foto/10040/10040321m.jpg
    1885 - 1889
  • /foto/278/278856m.jpg
    1886
  • /foto/3584/3584022m.jpg
    1890
  • /foto/5851/5851797m.jpg
    1890
  • /foto/9586/9586375m.jpg
    1890 - 1892
  • /foto/5264/5264329m.jpg
    1890 - 1895
  • /foto/5338/5338865m.jpg
    1890 - 1895
  • /foto/9574/9574396m.jpg
    1890 - 1895
  • /foto/49/49079m.jpg
    1890 - 1900
  • /foto/68/68146m.jpg
    1890 - 1900
  • /foto/348/348668m.jpg
    1890 - 1900
  • /foto/7658/7658033m.jpg
    1890 - 1900
  • /foto/0/000205m.jpg
    1890 - 1905
  • /foto/268/268645m.jpg
    1890 - 1907
  • /foto/2/002774m.jpg
    1890 - 1915
  • /foto/6/006517m.jpg
    1890 - 1918
  • /foto/4929/4929046m.jpg
    1892 - 1897
  • /foto/5933/5933192m.jpg
    1892 - 1897
  • /foto/270/270603m.jpg
    1894
  • /foto/453/453362m.jpg
    1895
  • /foto/5130/5130340m.jpg
    1895 - 1898
  • /foto/5698/5698029m.jpg
    1895 - 1899
  • /foto/3511/3511095m.jpg
    1895 - 1900
  • /foto/5035/5035061m.jpg
    1895 - 1900
  • /foto/9038/9038160m.jpg
    1895 - 1900
  • /foto/299/299569m.jpg
    1895 - 1903
  • /foto/295/295301m.jpg
    1896
  • /foto/4092/4092927m.jpg
    1897
  • /foto/5523/5523639m.jpg
    1897
  • /foto/239/239489m.jpg
    1898
  • /foto/7155/7155518m.jpg
    1898
  • /foto/5864/5864348m.jpg
    1900
  • /foto/6901/6901055m.jpg
    1900
  • /foto/3716/3716456m.jpg
    1900 - 1905
  • /foto/5495/5495457m.jpg
    1900 - 1905
  • /foto/3321/3321849m.jpg
    1900 - 1908
  • /foto/387/387390m.jpg
    1900 - 1910
  • /foto/4633/4633607m.jpg
    1900 - 1910
  • /foto/5515/5515712m.jpg
    1900 - 1910
  • /foto/5576/5576438m.jpg
    1900 - 1910
  • /foto/349/349650m.jpg
    1900 - 1925
  • /foto/5044/5044890m.jpg
    1900 - 1925
  • /foto/0/000201m.jpg
    1900 - 1938
  • /foto/2/002769m.jpg
    1900 - 1938
  • /foto/5823/5823204m.jpg
    1900 - 1938
  • /foto/5620/5620763m.jpg
    1901 - 1907
  • /foto/10516/10516639m.jpg
    1902
  • /foto/8674/8674008m.jpg
    1904
  • /foto/6349/6349710m.jpg
    1905
  • /foto/9481/9481450m.jpg
    1905
  • /foto/9925/9925602m.jpg
    1905
  • /foto/4189/4189893m.jpg
    1905 - 1910
  • /foto/6516/6516893m.jpg
    1905 - 1910
  • /foto/406/406825m.jpg
    1905 - 1915
  • /foto/10560/10560135m.jpg
    1906
  • /foto/7/007126m.jpg
    1907 - 1908
  • /foto/129/129161m.jpg
    1907 - 1910
  • /foto/340/340612m.jpg
    1907 - 1910
  • /foto/348/348669m.jpg
    1907 - 1910
  • /foto/4845/4845452m.jpg
    1907 - 1910
  • /foto/20/20733m.jpg
    1908
  • /foto/408/408569m.jpg
    1908
  • /foto/3960/3960338m.jpg
    1908
  • /foto/4667/4667804m.jpg
    1908
  • /foto/10690/10690891m.jpg
    1908
  • /foto/357/357110m.jpg
    1908 - 1911
  • /foto/4173/4173023m.jpg
    1909
  • /foto/3716/3716465m.jpg
    1910 - 1911
  • /foto/5317/5317846m.jpg
    1910 - 1920
  • /foto/0/000203m.jpg
    1910 - 1930
  • /foto/362/362738m.jpg
    1911
  • /foto/342/342624m.jpg
    1913
  • /foto/4485/4485823m.jpg
    1918
  • /foto/7147/7147677m.jpg
    1918
  • /foto/5083/5083481m.jpg
    1918 - 1920
  • /foto/4419/4419372m.jpg
    1920
  • /foto/7170/7170078m.jpg
    1920 - 1925
  • /foto/352/352321m.jpg
    1925 - 1927
  • /foto/368/368004m.jpg
    1928
  • /foto/8857/8857049m.jpg
    1928
  • /foto/17/17154m.jpg
    1928 - 1938
  • /foto/134/134543m.jpg
    1929
  • /foto/10104/10104745m.jpg
    1930 - 1938
  • /foto/17/17156m.jpg
    1931 - 1938
  • /foto/374/374043m.jpg
    1934 - 1935
  • /foto/36/36838m.jpg
    1938
  • /foto/38/38887m.jpg
    1938
  • /foto/0/000204m.jpg
    1941
  • /foto/17/17155m.jpg
    2002
  • /foto/17/17157m.jpg
    2002
  • /foto/5182/5182501m.jpg
    2015
  • /foto/5251/5251524m.jpg
    2015
  • /foto/8754/8754408m.jpg
    2020

Wrocławscy Żydzi 1850-1944 Maciej Łagiewski , Muzeum Miejskie Wrocławia , Wrocław 1997

Poprzednie: Nowa Synagoga (dawna) Strona Główna Następne: Nowa Synagoga (dawna)


grzesiekko | 2004-03-30 16:29:04
Czy ta postać po lewej w rogu to człowiek??? Jeśli tak, to ta synagoga musiała być przeogromna!!!!!!
Gość: tadeusz | 2004-06-10 17:28:55
Nie taka przeogromna, to po prostu moj dziadek-karzelek.
Wojtek. | 2004-03-30 20:55:49
Była to druga pod wzgledem wielkości (po berlińskiej) synagoga w Rzeszy.
Gość: hen | 2004-03-31 11:26:13
To chyba nie człowiek, popatrz na schody, musiałyby mieć z pół metra wysokości.
grzesiekko | 2004-04-12 17:29:17
Te schody to IMO złudzenie optyczne, tzn. nie są aż tak wysokie, ale każdy stopień jest dość "długi" i stąd ten efekt...
Gość: jaro | 2004-12-18 16:13:53
to nie jest żadna postac tylko jakis element być może ławki a raczej jej dekoracji. glowa postaci to zaglębienie w podstawie kolumny, taki sam jak na kolumnach obok
Ilek | 2007-02-06 20:08:21
Zastanawiam sie co na tym zdjeciu widzimy. Jedno jest pewne: w srodkowej nieco gornej czesci zdjecia, tuz nad schodami, widac parochet, czyli kotare przed Aron HaKodesz. Widac na niej gwiazde Dawida, korone i dwa uskrzydlone chyba lwy (lwy i korony to czeste motywy w tych sytuacjach). Pytanie co jest ponizej. Przed Aron HaKodesz widac cos w rodzaju ambony. Przypuszczam ze stala tam bima, czyli pulpit na ktorym kladzie sie rodaly Tory (piecioksiegu) podczas najwazniejszego momentu sobotniego nabozenstwa, czyli czytania przeznaczonego na dany tydzien odcinka Tory. Bima jest czesto umieszczana na jakims podwyzszeniu i dlatego sadze ze tam wlasnie ona stala. W dolnej lewej czesci zdjecia jest cos co tez nieco przypomina ambone. Przypuszczam ze jest tam pulpit dla kantora, ktory jest ta osoba ktora prowadzi nabozenstwo (nabozenstwo prowadzi kantor a nie rabin, rabin nie musi byc nawet obecny aczkolwiek powinien "z urzedu", a w zasadzie kazdy dorosly Zyd, czyli chlopiec powyzej 13 lat, ktory "wie jak to sie robi", moze prowadzic nabozenstwo - rabin nie jest do tego potrzebny). W synagogach liberalnych, a taka byla Nowa Synagoga, rabin mogl tez miec cos co przypomina kazania i nie wykluczone ze glosil je z tego samego pulpitu z ktorego kantor prowadzil nabozenstwa. Jednego jednak zupelnie nie wiem: co to jest to ciemne miedzy poreczami i tymi dwoma "ambonami".
diag | 2007-02-06 20:39:33
Dlaczego w wyrazie "HaKodesz", w środku wyrazu, pomiędzy małymi literami używasz dużej litery "K" .
Ilek | 2007-02-06 21:51:03
Wyjasnilem to przy innej okazji, ale powtorze. Otoz "ha" to tzw. rodzajnik okreslony, czyli co jak angielskie "the" lub niemiecke "der", "die", "das". W jezyku hebrajskim rodzajniki i przyimki sa czescia skladowa "glownego" slowa, czyli jakbysmy to przeniesli na angielski to by bylo jedno slowo "thechair" a nie dwa "the chair", i slowo to by sie wtedy zaczynalo na "t" a nie na "c". Glownym slowem jest tutaj "kodesz", czyli "swiety". Transkrybujac to na alfabet lacinski czasami, lecz nie zawsze, oznacza sie co jest "glownym" slowem a co rodzajnikiem lub przyimkiem. Dodatkowa komplikacja przy transkrybowaniu jest to, ze w alfabecie hebrajskim nie rozroznia sie miedzy duzymi i malymi literami. Owo odroznianie miedzy glownym slowem a rodzajnikiem lub przyimkiem mozna robic w rozny sposob bo nie ma na to standartu. Mozna wiec pisac "hakodesz", "Hakodesz", "ha-kodesz", "Ha-Kodesz", "ha-Kodesz", "haKodesz", "HaKodesz" etc. Do wyboru, do koloru. :) A tak "naprawde" to powinno sie pisac "הקודש". :) Wyglada na za malo liter? Zgadza sie. W hebrajskim, podobnie zreszta jak i w arabskim, nie uzywa sie w pismie samoglosek. A czyta sie z prawa do lewa.
diag | 2007-02-06 23:03:06
Dzięki za wyczerpujący wykład. Muszę przyznać, że czytając parę Twych postów, więcej się dowiedziałem o kulturze żydowskiej niż przez ostatnie kilkadziesiąt lat mieszkania w miescie rzekomo "wielokulturowym" .
Ilek | 2007-02-06 23:24:21
Dziekuje za uznanie. Jestem z zawodu belfrem, co prawda na poziomie akademickim, ale mimo wszystko belfrem, wiec lubie wykladac. To takie zawodowe zboczenie. :)