Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść




pl. Muzealny, Wrocław
Virzzz: Mam zwidy czy na lewo od torowiska tramwajowego ?
Chrzanów
Agnieszka Węgiel: Witam, błąd ulicy. Właściwy adres Chrzanów ul. Dobczycka 6
Budynek nr 4 (dawny), ul. Sienkiewicza Henryka, Dzierżoniów
Krzysztof Bach: Prawdopodobnie jakby się zachował do naszych czasów nosił by nr 5, ponieważ 4 ma po przeciwnej stronie dawny hotel Polonia.
Klub policyjny Śnieżka, pl. Muzealny, Wrocław
Virzzz: Urządzenia do pomiaru czasu noszone na wszelakich kończynach to chyba też oni....
pl. Narutowicza Gabriela, Leśnica
kitapczy: Widok na zachodnią pierzeję rynku z ul. Kościelnej. Po lewej widoczny hotel Fiebaga, po prawej Restaurant zur Reichshalle.
pl. Narutowicza Gabriela, Leśnica
kitapczy: Nieistniejąca współcześnie dawna zabudowa pierzei południowej z narożnikiem południowo-wschodnim.

Ostatnio dodane
znaczniki do mapy

Alistair
Alistair
kitapczy
TW40
Hellrid
Hellrid
TW40
pavelo
TW40
kitapczy
TW40
Wolwro
Wolwro
Wolwro
Wolwro
Sendu
Sendu
Mmaciek
Mmaciek
Sendu
Wolwro

Ostatnio wyszukiwane hasła


 
 
 
 
Pałac w Ciszycy
Autor: Thor°, Data dodania: 2006-09-05 22:52:04, Aktualizacja: 2006-09-05 22:52:04, Odsłon: 4634

Historia nieszczęśliwej miłości


Ciszyca leżąca w południowo – wschodniej części Kotliny Jeleniogórskiej spełnia wszelkie wymagania do postawienia w niej sielskiej rezydencji. Przy dobrych warunkach widać stąd Śnieżkę i grzbiet Karkonoszy.
Jednak nie położenie, czy też jakieś wybitne walory architektoniczne istniejącego do dziś skromnego pałacu rozsławiło to miejsce. To właśnie tutaj, i podczas pierwszego spotkania w zamku Książ, narodziło się uczucie pomiędzy córką księcia Antoniego Radziwiłła, siedemnastoletnią wówczas Elizą, a dwudziestoczteroletnim następcą tronu pruskiego księciem Wilhelmem von Hohenzollern, późniejszym cesarzem Wilhelmem I.

Zdjęcie nr 1
Zdjęcie nr 2
Zdjęcie nr 3



To był, i nadal pozostaje w historii, najbardziej znany i opisywany romans wśród dolnośląskiej arystokracji. Tuż obok uczucia, które połączyło Mariannę Wilhelminę Orańską z koniuszym pałacu w Kamieńcu Ząbkowickim – Johannesem van Rossum.

Wróćmy jednak do początków ciszyckiej rezydencji.

Do 1788 r. właścicielem wsi był inspektor leśny Eckstein. Dwa lata później majątek kupił pruski minister do spraw Śląska Carl Georg Heinrich hrabia von Hoym, ten sam, który w 1789 r. został właścicielem Brzegu Dolnego. Z jego inicjatywy powstał w Ciszycy skromny dwór w stylu klasycystycznym oraz park krajobrazowy obejmujący także wzgórze „Ruhe – Berg”, czyli dzisiejszą Radziwiłłówkę. Na szczycie wzgórza minister postawił w 1790 r. wieżę widokową.

Zdjęcie nr 4

Zdjęcie nr 5
Zdjęcie nr 6
Zdjęcie nr 7
Zdjęcie nr 8



Po śmierci hrabiego von Hoym majątek przeszedł w ręce rodziny von Malzahn.
W 1818 r. pałac należał do księcia Biron von Kurland, a dwa lata później odziedziczyła go córka hrabiego von Hoym, Fanny Biron von Kurland.

W 1822 r. majątek wynajęli Radziwiłłowie, by po jedenastu latach wykupić posiadłość. Dokonała tego księżna Luiza Radziwiłłowa (Brandenburska) wraz z mężem Antonim Radziwiłłem, namiestnikiem Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Pałac został przeznaczony na letnią rezydencję rodziny na stałe przebywającej w Berlinie. Należy dodać, że źródła wskazują różne daty nabycia posiadłości przez Radziwiłłów (wg. A. Franke – 1833 r. – nota bene rok śmierci księcia Antoniego, wg. W. Kapałczyńskiego i P. Napierały – w 1825 r., wg. J. Lamparskiej – w 1824 r.)

Zdjęcie nr 9
Zdjęcie nr 10



Jak wspomniałem, pałacem w Ciszycy wiąże się znana historia nieszczęśliwej miłości córki księcia Radziwiłła Elżbiety (nazywanej przez bliskich Elizą) i księcia Wilhelma Pruskiego Hohenzollerna, późniejszego cesarza.
Poznali się w Książu. Tutaj po raz pierwszy Eliza „wysmukła, pełna gracji, uroku i anielskiej dobroci” – jak pisała jedna z jej przyjaciółek, zauroczyła się młodym i przystojnym Wilhelmem. Z wzajemnością . Książę bywał potem w Ciszycy coraz częściej. Pretekst stanowiło pokrewieństwo z matką Luizy pochodzącą z Hohenzollernów.
Młodzi kochankowie wspólnie brali udział w przedstawieniach teatralnych grając m.in. Romea i Julię.
W 1820 r. wyznali sobie miłość. Niestety, Eliza nie była właściwą partią dla następcy tronu pruskiego. Na nic zdała deklaracja rosyjskiego cara, który postanowił w tej sytuacji adoptować Elizę i nadać jej odpowiedni status. Specjalnie powołane pruskie komisje orzekły, że mezalians następcy pruskiego tronu z polską arystokratką kłóci się z pruską racją stanu. Nie bez znaczenia była tutaj niechęć dworu pruskiego do Radziwiłłów.
Ostatecznie, w 1826 r. zapadła decyzja przekraślająca szanse na małżeństwo.
Wiadomość zastała Elizę w drewnianym pałacu myśliwskim Radziwiłłów w Antoninie (istnieje do dzisiaj w woj. wielkopolskim). Można się tylko domyślać co czuła wówczas dwudziestotrzyletnia zakochana dziewczyna. Postawiony przed ostatecznym wyborem Wilhelm postawił na tron.
Do ostatecznego zerwania kontaktów doszło podczas ostatniego spotkania młodych, które miało miejsce w ciszyckim pałacu 4 czerwca 1829 r.
Wilhelm ożenił się później z księżniczką Augustą von Sachsen – Weimar, natomiast księżniczka Eliza, zwana przez okolicznych mieszkańców Aniołem z Ciszycy, zmarła w 1834 r. w konsekwencji zaawansowanej gruźlicy.

Rok wcześniej, po śmierci księcia Antoniego Radziwiłła majątek odziedziczyła najstarsza córka Wanda, żona księcia Adama Czartoryskiego, a następnie ich syn, także Adam. W rękach Czartoryskich posiadłość pozostawała do 1923 r. (lub 1927), kiedy to kupił ją baron von Stein – Äcker i poddał remontowi.

Zdjęcie nr 11
Zdjęcie nr 12



W latach 30. ub. wieku dobra należały do Solly Edelmann.

W 1936 r. pałac został opuszczony i zaczął niszczeć. Uratowała go renowacja przeprowadzona w związku z kręceniem tu filmu „Pruska miłość”, traktującego o historii uczuć Elizy Radziwiłłówny i księcia Wilhelma Hohenzollerna. Należy dodać, że w 1889 r. we Wrocławiu wydana została książka autorstwa Bauera Oswalda „Anioł z Ciszycy” opisująca losy nieszczęśliwej miłości.

Od 1945 do 1989 r. w budynku mieścił się ośrodek wczasowo – kolonijny. Potem został sprzedany prywatnemu właścicielowi.
Obecnie w pałacu znajdują się prywatne mieszkania. Rezydencja w niczym nie przypomina dawnej świetności, a wieża widokowa na szczycie Radziwiłłówki jest w stanie ruiny.


źródła :
1. "Dolina zamków i ogrodów - Kotlina Jeleniogórska - wspólne dziedzictwo" . Praca zbiorowa. Jelenia Góra 2001.
2. „Zamki, pałace i dwory Kotliny Jeleniogórskiej”. W. Kapałczyński, P. Napierała. Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej. Jelenia Góra – Wrocław 2005.
3. „Władca i anielica” – artykuł J. Lamparskiej. „Słowo Polskie – Gazeta Wrocławska” z 11 lutego 2005.
4. "Die polnische Prinzessin. Elisa Radziwill: Jugendliebe Kaiser Wilhelms I"; Harald Eschenburg. Stuttgart 1986

Wizerunki bohaterów tej historii dzięki uprzejmości ropuchy
Z udziałem : pako45
Opracowanie : thor / www.wroclaw.hydral.com.pl

/ / / / 38 /
Thor | 2006-09-15 21:46:06
Wzbogaciłem tekst o wizerunki bohaterów tej historii. Serdeczne podziękowania dla ropuchy za podesłanie skanów :)