|
Pałac w Barcinku
Autor:
Thor°,
Data dodania: 2005-12-07 01:19:42,
Aktualizacja: 2005-12-07 01:19:42,
Odsłon: 5263
|
|
Krótka historia zapomnianej rezydencji
|
Barcinek, noszący wówczas nazwę Bertoldivilla, istniał już w 1305 r. Świadczy o tym dokument biskupstwa wrocławskiego narzucający na wieś podatek kościelny.
W 1345 r. książę jaworski Henryk I nadał rycerzowi Kunratowi von Czirn lenno zamkowe w Jeleniej Górze, a wraz z nim kilka okolicznych wsi, w tym Barcinek.
W późniejszych czasach właścicielami wsi byli członkowie rodzin von Zedlitz i von Nostitz, potem von Schaffgotsch.
W okresie reformacji większość mieszkańców wsi przyjęła protestantyzm, a sama wieś stała się silnym ośrodkiem religijnym.
Można przypuszczać, że pierwsza rezydencja, która powstała w miejscu dzisiejszego pałacu już w II poł. XVI w. ucierpiała, jako że w latach 1588 – 1589 chłopi z Barcinka wzięli czynny udział w wielkim powstaniu przeciwko panom. Podróżujący od wsi do wsi ludowi kaznodzieje podburzali ich mieszkańców do oporu.
Kiedy duże grupy powstańców plądrowały pańskie majątki, właścicielem dóbr w Barcinku był hrabia von Schaffgotsch ze Starej Kamienicy.
Kres rebelii położyła dopiero interwencja cesarza Rudolfa II i obniżenie przez właścicieli majątków obciążeń pańszczyźnianych.
Mimo tego, że były to niespokojne czasy, posiadłości w Barcinku pozostały we władaniu rodziny von Schaffgotsch do początków XVIII w.
W 1737 r. wieś stała się własnością barona von Richthofen. Już w 19 lat później majątek kupił jeleniogórski senator, z zawodu kupiec, Georg Friedrich Smith. Był on wtedy właścicielem Maciejowca i Starej Kamienicy. Po jego śmierci, wdowa sprzedała majątek w 1770 r. baronowi von Rothkirch.
W I poł. XIX w. Barcinek wraz z przylegającymi majątkami należał do Sigismunda Karla von Rothkirch, który połączył go z dobrami w Wojanowie i Bobrowie.
W 1870 r. posiadłości obejmujące Barcinek i Wrzeszczyn kupił kapitan Duttenhofer. W tym czasie przebudowano pałac, stawiając na fundamentach starej wieży nową, w stylu neorenesansowym. Budynek główny pokryto płaskim dachem. Niemniej, właściciel nie mieszkał w nim. Przebywał tu jedynie dzierżawca.
W niedługim czasie dobra zostały poddane przymusowej licytacji. Jej zwycięzcą został doktor Elzl z Rębiszowa. Zmarł on w 1907 r. a majątkiem zarządzała wdowa Margarethe. W utrzymaniu posiadłości pomagał jej przybrany syn Dodiko Schwarz, który w 1923 r. został samodzielnym właścicielem. Ten z kolei zmarł w 1935 r., a rządy objęła wdowa po nim, Katarzyna Schwarz von Warburg, która wraz z Margarethe Elzel pozostała tu aż do wysiedlenia w 1945 r.
Pod koniec wojny majątek został splądrowany i rozgrabiony. Niedługo po tym, w październiku 1945 r., przejęły go nowe władze polskie.
Po wojnie w pałacu mieścił się dom wczasowy dla pracowników rządu. Potem objął go PGR i urządził w nim mieszkania dla pracowników.
Opuszczony w 1971 r. pałac popadał w ruinę i do dnia dzisiejszego taką pozostaje.
Obok pałacu zachowała się barokowa oficyna z 1772 r., przebudowana w XIX w. , a wokół rozległego majdanu pozostałości zabudowań gospodarczych, m.in. dwie oficyny mieszkalno - gospodarcze oraz murowana obora z początku XX w.
Ciekawostką jest fakt, że pozostałości pierwotnego parku przy majątku (jak powiedziałby Festung – chaszcze ;), którego początki sięgają XVI w. , już w czasach przedwojennych był uznawany za pomnik przyrody.
źródła :
1. "Dolina zamków i ogrodów - Kotlina Jeleniogórska - wspólne dziedzictwo" . Praca zbiorowa. Jelenia Góra 2001.
2. „Słownik geografii turystycznej Sudetów – Kotlina Jeleniogórska” pod red. M. Staffy. Wydawnictwo I-BIS. Wrocław 1999.
zdjęcia : thor, Piotrowski
opracowanie tekstu : thor / wroclaw.dolny. slask.pl
|
