MENU
Lisia Sztolnia (Fuchsstollen)

Dodał: U.N.° - Data: 2006-02-02 22:53:04 - Odsłon: 5937
Rok 1813


Basen przeładunkowy Lisiej Sztolni wybudowano przy wylocie tej sztolni w celu sprawnego rozładunku węgla z łodzi na wozy. Miał on powierzchnię ok. 650 m2 i jednorazowo mieściło się w nim 50 łodzi. Końcowy odcinek sztolni, przed wylotem do basenu, biegł pod obecną ulicą Bolesława Chrobrego a sama niecka znajdowała się po południowej stronie drogi. Po wybudowaniu linii kolejowej ze Świebodzic do Wałbrzycha (rok 1853) spuszczono wodę z Lisiej Sztolni, wybudowano torowisko i rozpoczęto transport urobku za pomocą wózków ciągniętych przez konie, co zwiększyło wydajność do 480 ton na dobę (wcześniej było 100). Być może wówczas zlikwidowano basen przeładunkowy, który przestał być potrzebny. Po zgłębieniu szybu „Julia” w 1867 r. do poziomu Lisiej Sztolni transport węgla odbywał się już szybem. Wówczas sztolnia przestała pełnić rolę drogi transportowej. Na planie z roku 1886 basen już nie istnieje a w jego miejscu i obok znajdują się niezidentyfikowane budowle. Pod koniec XIX wieku zagłębiono szyb Bismarck (później Wanda) przy ul. Mikołaja Reja, który razem z szybami Fuchsberg i Gustav wchodził w skład pola górniczego „Wschodniego”. Na potrzeby szybu Bismarck częściowo w miejscu dawnego basenu przeładunkowego Lisiej Sztolni powstał zakład przeróbki mechanicznej węgla. Jak w roku 1937 wskazywał Kleinwächter w niszy na frontowej ścianie budynku biurowo-magazynowego firmy Großhandlung Fabig & Kühn – wtedy już dawnego zakładu przeróbki mechanicznej węgla – znajdowała się inskrypcja: Lisia Sztolnia – uruchomiona w roku 1794.”
Opr. Piotr Frąszczak (Petroniusz)

  • /foto/59/59048m.jpg
    1794 - 1854
  • /foto/59/59779m.jpg
    1795
  • /foto/4351/4351845m.jpg
    1800 - 1854
  • /foto/361/361719m.jpg
    1801 - 1836
  • /foto/7747/7747706m.jpg
    1822
  • /foto/4150/4150454m.jpg
    1845
  • /foto/5289/5289633m.jpg
    2015
  • /foto/9725/9725478m.jpg
    2022
  • /foto/9725/9725481m.jpg
    2022
  • /foto/9725/9725471m.jpg
    2022
  • /foto/9853/9853893m.jpg
    2022
  • /foto/9853/9853901m.jpg
    2022
  • /foto/9853/9853906m.jpg
    2022
  • /foto/9853/9853908m.jpg
    2022

Prywatne Archiwum UN (Ropuchy)

Poprzednie: Odcinek Dzierżoniów Śl. Dworzec Mały - Ścinawka Śr.
Kolej Sowiogórska
Strona Główna Następne: Odcinek Dzierżoniów Śl. Dworzec Mały - Ścinawka Śr.
Kolej Sowiogórska


Sławek D. | 2006-02-02 23:01:00
Zastanawia mnie ten basen z łodziami. Jadąc dziś obok sztolni, zwrócilem uwagę, że jest ok 2m wyżej od poziomu jezdni. A zaraz po drugiej stronie ulicy płynie Pełcznica. Grobla trzymająca wodę widoczną na zdjęciu musiała być bardzo solidna.
U.N. | 2006-02-02 23:14:56
Myślę, że ryciny też niezbyt wiernie stan rzeczy oddawały. Tu wygląda to na to, że było mniej wody. znowu tyle wody, że nie widać wejścia. Stan w 2003 r. narzuca podejrzenie, że basen nie był zbyt głęboki. Łodzie wyglądają też na bardzo płaskie.
Sławek D. | 2006-02-02 23:25:57
Z tego co wiem, miały być tutaj organizowane "rejsy" łodziami - z tym tylko, że łodzie miały być na kołach wózków kopalnianych i poruszać się po torowisku - więc wody nie mogłoby być więcej niż ok.0,5 metra. Tyle musiało być też dawniej. Ale wylot sztolni leży na zboczu, więc żeby powstało choć małe "jeziorko" musiały byś solidne wały. Chyba, że ukształtowanie terenu było wtedy inne...
ragnar | 2006-02-02 23:51:49
Zależy jak to tłumaczyć sam poziom ulicy Chrobrego się nie zmienił wogóle i to napawa niezłymi paradoxami co do usytuowania dziesiejszego wlotu sztolni ale sam orginalny wlot Lisiej nie ma nic wspólnego z dziesiejszym z tego co wiem tablica (na prawo od wlotu przy siemi)upamiętniająca zamurowanie Lisiej była NAD starym wejściem do Lisiej więc to by wszystko tłumaczyło.
Sławek D. | 2006-02-03 08:49:03
Wychodzi z tego, że teren pomiędzy Komendą Policji a dawnym Separatorem - to obniżenie gdzie do niedawna było miasteczko ruchu drogowego - to dawny basen przed Lisią.
U.N. | 2006-02-03 10:16:13
Arek napisał w opisie obiektu: "Jej pierwotny wylot +410 m n.p.m. znajduje się pod jezdnią ulicy Armii Krajowej, natomiast obecne wejście od ulicy M. Reja zostało wykonane w I połowie XX wieku", więc nie należy z obecnej topografii wyciągać wnioski na temat ówczesnej.
Harnaś | 2006-02-03 10:49:33
moim zdaniem dawny cyklodrom to pozostałość po basenie przed lisią sztolnią a prawdziwe wejście to którym trnsportowano urobek jest widoczne w każdym bądz azie było jeszcze na początku lat 70 jak tam chodziliśmy z kolegami pojezdzić na rowerach i hulajnogach
U.N. | 2006-02-03 11:00:52
Czy możliwa jest "wizja lokalna" z dokumentacją fotograficzną? Sama nie mogę, mam za daleko. :-(
dutCh | 2008-05-01 19:57:18
mieszkam w bloku nad lisią sztolnią i musze przyznać że ekipa która dokonała "renowacji" to jakaś banda ... za łepka chodziliśmy do sztolni, zdaje się że narobiliśmy mniej szkód niż ta ostatnia... kiedy odwiedziłem sztolnie po odświeżeniu od razu zadałem pytanie co zrobili ze ścianą która była cała pokryta napisami po niemiecku ... ściana na wprost od wejścia na dole schodków ... jak dobrze pamiętam teraz są tam kaski i lampy a ścina została zmodyfikowana a chłopek ktora nas oprowadzał nawet nic o tym nie wie....porażka.....co do zaginionej hali to też mnie dziwi że nikt nie prowadzi choć malutkich poszukiwań :)
Petroniusz | 2019-02-21 21:38:15
Dom po lewej jest trochę podobny do ale raczej nie jest to ten budynek. Przeczy temu jego usytuowanie w terenie.
Petroniusz | 2019-02-21 21:48:27
Budynek ten dobrze widać na górnym zdjęciu .
U.N. | 2019-03-09 20:27:03
Moim zdaniem różnią się zbyt wieloma szczegółami.