MENU
ZNACZNIKI
Kościół ewangelicko - augsburski Marii Panny w Legnicy.

Dodał: LukaszGrzelik° - Data: 2016-07-08 23:29:53 - Odsłon: 1976
07 lipca 2016

Data: 2016:07:07 17:59:47   ISO: 200   Ogniskowa: 10 mm   Aparat: NIKON CORPORATION NIKON D3100   Przysłona: f/8   Ekspozycja: 1/500 s  


Kościół Ewangelicki Marii Panny jest najstarszym legnickich kościołem farnym. Dzieje budowlane naszego kościoła pozostają jednak do schyłku średniowiecza spowite w mroku. Jego początki wg historyków niemieckich sięgają drugiej połowy XII w., kiedy to Bolesław Wysoki ok. 1170 r. nieopodal zamku wybudował niewielki jednonawowy, prawdopodobnie drewniany, kościółek. W roku 1192 wzniesiono na miejsce starego, który okazał się za mały, nową budowlę z kamienia łamanego-piaskowca. Pierwsze wzmianki o istnieniu kościoła pochodzą z dokumentu klasztoru lubiąskiego z roku 1195, w którym wymienia się targ obok kościoła pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny w Legnicy. W roku 1203 wymienia się po raz pierwszy proboszcza tego kościoła. Z kolei w 1208 r. Henryk Brodaty darowuje klasztorowi w Trzebnicy dziesięciny z parafii Najświętszej Marii Panny, której potwierdzenie istnienia nastąpiło w roku 1218. Ten pierwszy murowany kościół był kościołem romańskim, położonym w północno- zachodniej części obecnej budowli. Był on kościołem jednonawowym, zakończonym od wschodu krótkim prezbiterium z półkolistą apsydą. Kolejna przebudowa przypada na okres panowania Henryków Śląskich. W owym czasie była to budowla bazylikowa o trójnawowym korpusie z bardzo wąskimi nawami bocznymi i prosto zamkniętym, wydłużonym prezbiterium. Świątynię wzniesiono z cegły i ciosów piaskowca. 9 kwietnia 1241 roku, według kronikarza Jana Długosza, Henryk Pobożny modlił się w legnickim kościele Mariackim przed wyruszeniem na bitwę znaną w historii jako bitwa pod Legnicą.
W rocznikach Jana Długosza możemy znaleźć ciekawe słowa: Kiedy książę Henryk wychodził ze swoimi oddziałami z miasta Legnicy, by podjąć wojnę z Tatarami, ze szczytu kościoła NMPanny, w którym poprzedniego dnia złożono ofiary Boskiemu Majestatowi dla zapewnienia bezpieczeństwa jemu i jego wojsku, zsunął się kamień i spadł koło głowy jadącego w swej wspaniałej zbroi księcia i omal nie rozbił mu głowy. Ten wypadek uznali wszyscy za ostrzeżeni z nieba, albo – jak było rzeczywiście – za zła wróżbę. Wskazywał on niezawodnie na niebezpieczeństwo, na które w starciu, w mającej nastąpić walce, miał się narazić książę Henryk i jego wojsko.
Kościół, z którego wyruszył książę Henryk II Pobożny na bitwę z Tatarami był, kilka wieków później, pierwszym kościołem ewangelickim w Legnicy i jednym z pierwszych kościołów ewangelickich na Śląsku. Obecnie jest kościołem parafialnym Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Legnicy. W jego wnętrzu bitwa pod Legnicą została przedstawiona na dwóch witrażach, odnowionych przez legnicką parafię ewangelicką w roku 1992. Pierwszy wykonany przez Otto Linnemanna w roku 1905 ukazuje postać Henryka Pobożnego podczas nabożeństwa przed bitwą. Drugi wykonany również w 1905 roku przez Carla de Bouche, umieszczony w nawie ołtarzowej, przedstawia scenę znalezienia ciała księcia Henryka przez jego matkę Jadwigę, uznawaną w kościele rzymskokatolickim za świętą.
25 maja 1338 r. podczas pożaru miasta doszczętnie płonie kościół Marii Panny. W roku 1362 mówi się także o spalonej plebani kościoła Mariackiego. Na mocy decyzji podjętej przez Radę Miejską Legnicy w latach 1362-1386 kościół odbudowano i przekształcono w budowlę halową. Nowo zbudowany kościół pod względem powierzchni był około czterokrotnie większy od poprzedniego. Był teraz trójnawową, siedmioprzęsłową halą wzniesioną na planie bazyliki. Wnosząc z niezbyt wiarygodnego znaku mistrza murarskiego zakrystia została powiększona jeszcze w XIV wieku, następnie około 1417 roku wybudowano podwójną kaplicę ufundowaną przez cech sukienników. W kontrakcie kończącym budowę w roku 1403 występuje, tak jak w kościele św. Piotra, mistrz Clawis- parlier, murarz Heinrich Berynger, Niccloss Becker, Hensil Rosenig, Petsche Pfaffendorf. Potem w latach 1450-1468 rozbudowana bryła kościoła przez proboszcza i kanonika Martina Cromera poprzez dobudowanie chóru (zapoczątkowanego w 1468r.) i podwyższenie nawy środkowej, została przekształcona w kościół bazylikowy, który swój charakterystyczny kształt otrzymał poprzez podwyższenie południowej wieży w 1484 r.
Rozbudowa wnętrza była trudna ze względu na graniczenie kościoła od strony wschodniej z uliczką, która była niezbędna do obrony murów miejskich. Tak więc zdecydowano się na przesklepienie uliczki i wybudowanie chóru na tym sklepieniu, tak, że jego ściana wschodnia dotykała do ówcześnie znajdujących się tam budynków plebani. W roku 1487 wieża kościoła po uprzednim podwyższeniu została zaopatrzona w nowy miedziany hełm. W roku 1602 wieża ta została poddana renowacji. W 1660r. hełm tej wieży został ponownie zniszczony. W 1674r. nastąpił remont kościoła, a w 1689r. remont wieży na której zostały zawieszone nowe dzwony.
11 marca 1822 kościół ponownie płonie w wyniku uderzenia pioruna. W latach 1824-1829 został odbudowany. W tym okresie dobudowano nawy, przekształcono kościół ponownie w budynek halowy, a także zbudowano w elewacji zachodniej dwie nowe wieże o jednakowej wysokości. Autorem projektu, który konsultowano w Berlinie u Karla Fryderyka Schinkla był prawdopodobnie mistrz Gunter i mistrz Ernest August Theinert z Legnicy. Kościół został poświęcony powtórnie po odbudowie w roku 1828. Działania remontowe nie wpłynęły pozytywnie na budowlę, bowiem założenie od strony zachodniej 200 stopni z piaskowca i podwyższenie obu wież spowodowało nadmierne obciążenie. Budowla opadła, a pomiędzy wieżami i korpusem głównym powstały znaczne rysy na sklepieniu i murach zewnętrznych, a z okien zaczęły odpadać maswerki.
29 sierpnia 1890 roku kościół odwiedził i opisał, młody krakowski student, Stanisław Wyspiański. Będąc w Legnicy tylko jeden dzień zajął się pilnie zwiedzaniem i szkicowaniem miasta. W liście sporządzonym owego dnia możemy zobaczyć Legnicę końca XIX wieku w tym kościół Mariacki.
W dniu 10 września 1903 r. Komisja Budowlana sporządziła aktualny raport o szkodach budowlanych. Do jednomyślnego, zgodnego życzenia gruntownej renowacji przychyliły się wreszcie odpowiednie władze. 18 października 1903 roku przystąpiono do przebudowy kościoła. W styczniu 1905 r. rozpoczął swoje działania pochodzący z Nadrenii architekt i konserwator obiektów sakralnych Hubert Kratz. Podczas prac remontowych zostały zlikwidowane wewnętrzne empory oraz wykonane nowe witraże spod rąk najlepszych niemieckich mistrzów. Pomalowane zostało wnętrze kościoła w geometryczne wzory „mauretańskie” wg projektu prof. Detkana, które powierzono prof. Augustowi Oetken - Berlin. Rozległe roboty objęły także wieże, dach i południowe dobudowane kaplice. Prace ukończono tak szybko, że już 31 maja 1906 r. mogła mieć miejsce uroczystość poświęcenia kościoła. 9 czerwca 1908 r. kościół Marii Panny został już całkowicie przekazany do użytku Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w obecności cesarza Wilhelma II. Wg.

Długość: ok.50 m
Szerokość: ok 20 m
Wysokość wież: ok 62 m

  • /foto/336/336725m.jpg
    1750 - 1775
  • /foto/355/355329m.jpg
    1750 - 1775
  • /foto/3991/3991131m.jpg
    1821
  • /foto/3494/3494626m.jpg
    1822
  • /foto/3494/3494642m.jpg
    1822
  • /foto/3494/3494606m.jpg
    1822
  • /foto/6268/6268840m.jpg
    1824
  • /foto/3494/3494659m.jpg
    1827
  • /foto/327/327362m.jpg
    1838 - 1842
  • /foto/167/167650m.jpg
    1839
  • /foto/327/327361m.jpg
    1840
  • /foto/4352/4352764m.jpg
    1840
  • /foto/9521/9521038m.jpg
    1841
  • /foto/3595/3595443m.jpg
    1850
  • /foto/6589/6589854m.jpg
    1880 - 1890
  • /foto/7402/7402586m.jpg
    1885 - 1895
  • /foto/3494/3494683m.jpg
    1886
  • /foto/4550/4550823m.jpg
    1894
  • /foto/7037/7037791m.jpg
    1895 - 1899
  • /foto/9885/9885476m.jpg
    1899 - 1902
  • /foto/3518/3518974m.jpg
    1900
  • /foto/9519/9519841m.jpg
    1900 - 1904
  • /foto/359/359435m.jpg
    1900 - 1905
  • /foto/5955/5955979m.jpg
    1900 - 1905
  • /foto/10407/10407339m.jpg
    1900 - 1905
  • /foto/409/409769m.jpg
    1904
  • /foto/4712/4712185m.jpg
    1905
  • /foto/300/300385m.jpg
    1905 - 1908
  • /foto/207/207775m.jpg
    1905 - 1910
  • /foto/273/273950m.jpg
    1905 - 1910
  • /foto/5038/5038779m.jpg
    1907
  • /foto/7550/7550002m.jpg
    1907
  • /foto/245/245161m.jpg
    1907 - 1912
  • /foto/110/110327m.jpg
    1910 - 1915
  • /foto/278/278268m.jpg
    1911
  • /foto/7570/7570281m.jpg
    1911
  • /foto/3719/3719001m.jpg
    1912
  • /foto/43/43684m.jpg
    1915
  • /foto/204/204830m.jpg
    1920 - 1925
  • /foto/5550/5550598m.jpg
    1920 - 1925
  • /foto/8445/8445908m.jpg
    1920 - 1925
  • /foto/7447/7447274m.jpg
    1920 - 1934
  • /foto/7818/7818199m.jpg
    1925
  • /foto/5842/5842792m.jpg
    1926
  • /foto/273/273951m.jpg
    1930
  • /foto/382/382155m.jpg
    1930
  • /foto/8931/8931464m.jpg
    1930 - 1940
  • /foto/351/351487m.jpg
    1932
  • /foto/351/351488m.jpg
    1932
  • /foto/5648/5648679m.jpg
    1933 - 1935
  • /foto/5229/5229717m.jpg
    1935
  • /foto/6839/6839218m.jpg
    1935 - 1940
  • /foto/4744/4744566m.jpg
    1936
  • /foto/3567/3567037m.jpg
    1942 - 1944
  • /foto/4767/4767222m.jpg
    1942 - 1944
  • /foto/9799/9799877m.jpg
    1945
  • /foto/5546/5546984m.jpg
    1959 - 1961
  • /foto/5547/5547257m.jpg
    1959 - 1961
  • /foto/10757/10757555m.jpg
    1965
  • /foto/5030/5030219m.jpg
    1967
  • /foto/10300/10300001m.jpg
    1968
  • /foto/10373/10373958m.jpg
    1968
  • /foto/10775/10775559m.jpg
    1970
  • /foto/10775/10775598m.jpg
    1970
  • /foto/9471/9471302m.jpg
    1972 - 1973
  • /foto/4887/4887327m.jpg
    1975 - 1978
  • /foto/5540/5540132m.jpg
    1978
  • /foto/7072/7072908m.jpg
    1980 - 1985
  • /foto/5033/5033887m.jpg
    1982
  • /foto/6460/6460296m.jpg
    1983 - 1986
  • /foto/10118/10118862m.jpg
    1986
  • /foto/188/188237m.jpg
    1990 - 1993
  • /foto/85/85813m.jpg
    1998
  • /foto/85/85814m.jpg
    1998
  • /foto/6999/6999809m.jpg
    2001
  • /foto/8586/8586332m.jpg
    2003
  • /foto/10738/10738928m.jpg
    2003
  • /foto/123/123948m.jpg
    2004
  • /foto/27/27108m.jpg
    2004
  • /foto/107/107253m.jpg
    2006
  • /foto/107/107366m.jpg
    2006
  • /foto/8134/8134231m.jpg
    2006
  • /foto/8211/8211513m.jpg
    2006
  • /foto/5006/5006463m.jpg
    2008
  • /foto/7554/7554972m.jpg
    2008
  • /foto/4992/4992067m.jpg
    2009
  • /foto/5036/5036459m.jpg
    2009
  • /foto/5036/5036470m.jpg
    2009
  • /foto/370/370590m.jpg
    2011
  • /foto/420/420676m.jpg
    2011
  • /foto/4330/4330478m.jpg
    2013
  • /foto/4323/4323503m.jpg
    2013
  • /foto/5174/5174502m.jpg
    2013
  • /foto/4445/4445267m.jpg
    2013
  • /foto/4269/4269863m.jpg
    2013
  • /foto/4269/4269864m.jpg
    2013
  • /foto/4272/4272211m.jpg
    2013
  • /foto/4272/4272212m.jpg
    2013
  • /foto/4272/4272213m.jpg
    2013
  • /foto/4272/4272214m.jpg
    2013
  • /foto/5059/5059568m.jpg
    2014
  • /foto/4925/4925844m.jpg
    2014
  • /foto/4925/4925845m.jpg
    2014
  • /foto/5325/5325126m.jpg
    2015
  • /foto/5455/5455879m.jpg
    2015
  • /foto/5429/5429347m.jpg
    2015
  • /foto/5810/5810686m.jpg
    2015
  • /foto/5816/5816848m.jpg
    2015
  • /foto/7360/7360704m.jpg
    2015
  • /foto/5794/5794035m.jpg
    2015
  • /foto/5822/5822562m.jpg
    2015
  • /foto/6093/6093096m.jpg
    2016
  • /foto/6167/6167322m.jpg
    2016
  • /foto/6167/6167324m.jpg
    2016
  • /foto/7134/7134728m.jpg
    2018
  • /foto/7248/7248932m.jpg
    2018
  • /foto/8385/8385795m.jpg
    2019
  • /foto/8919/8919514m.jpg
    2020
  • /foto/8919/8919516m.jpg
    2020
  • /foto/9764/9764253m.jpg
    2022
  • /foto/9943/9943452m.jpg
    2022
  • /foto/9908/9908551m.jpg
    2022
  • /foto/10019/10019922m.jpg
    2022
  • /foto/10602/10602028m.jpg
    2023

LukaszGrzelik°

Poprzednie: Budynek nr 26 (d. leśniczówka) Strona Główna Następne: ul. Sienkiewicza Henryka


LukaszGrzelik | 2016-08-23 22:56:34
Czy ktos orientuje sie kiedy mozna zwiedzac ten kosciol ?