Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść




Klasztor Ubogich Sióstr Szkolnych de Notre Dame (dawny), ul. Warszawska, Głubczyce
Hellrid: Oba budynki znajdowały się na ulicy Warszawskiej (Botenstrasse), stały na przeciwko siebie, co jest widoczne tutaj: , jedynie nowy klasztor przetrwał - obecnie jest tam szkoła muzyczna. Tworze obiekty.
Port rybacki, ul. Bosmańska, Krynica Morska
Lekok: Dzięki:)
Pensjonat (dawny), Krynica Morska
Lekok: Czyli ulica Portowa?
Zakład Ubezpieczeń Społecznych - Inspektorat w Głubczycach, ul. Bolesława Chrobrego, Głubczyce
Hellrid: Budynek istnieje, obecnie znajduje się w nim ZUS, jest nawet już obiekt:
Hotel (dawny), ul. Gdańska, Krynica Morska
Lekok: Dzięki:)

Ostatnio dodane
znaczniki do mapy

Iras (Legzol)
Hellrid
Hellrid
Iras (Legzol)
Iras (Legzol)
Iras (Legzol)
Iras (Legzol)
Iras (Legzol)
Alistair
Iras (Legzol)
Iras (Legzol)
Iras (Legzol)
Alistair
Alistair
Alistair
MacGyver_74
Sendu
Parsley
Sendu
Rob G.
Rob G.

Ostatnio wyszukiwane hasła


 
 
 
 
Pan Tadeusz we Wrocławiu
Autor: maras°, Data dodania: 2016-05-03 09:39:08, Aktualizacja: 2016-05-03 09:39:08, Odsłon: 831

Historia rękopisu

Autograf poematu w czystopisie i brulionie, powstawał w latach 1832-1834. W skład rękopisu wchodzą: zeszyt w miękkiej kartonowej oprawie, liczący 48 kart i ich fragmentów, zawierających czystopis księgi I-III oraz fragment IV; album liczący 91 kart zawierających w czystopisie księgi: IV-XII oraz w brulionie księgi X, XI, XII wraz z Epilogiem. W księgach VIII, XI i XII zdarzają się przygodne luki.
31,5 cm x 27 cm (album); 21 x 15,5 (zeszyt)
Całość w oprawie z czerwonej skóry ze złoconymi wyciskami
ZNiO, Dział Rękopisów, 6932/II

 

Autograf „Pana Tadeusza” jest najcenniejszym rękopisem Ossolineum i jednym z najwartościowszych zabytków polskiej kultury narodowej, jej klejnotem. Nie ma on odpowiednika ani  w literaturze epoki, ani w okresach późniejszych. Zgodnie z intencją autora, miała to być skromna idylla, w rodzaju „Hermana i Dorothy” Goethego. Rozrosło się jednak to dzieło w imponującą całość, podzieloną na dwanaście ksiąg i zyskało rangę arcydzieła.

Pracę nad poematem rozpoczął Mickiewicz w Paryżu w 1832 roku, a zakończył 13 lutego 1834 roku. Tekst księgi I i III oraz części księgi IV dzieła zamieścił w osobnym zeszycie, pozostałe księgi przepisywał na luźnych kartach. Za życia poety rękopis był dwukrotnie sprzedawany. Wykupywali go przyjaciele, ratując w ten sposób jego twórcę z opresji finansowych. Z czasem rękopis wrócił doń jako dar nabywców. Po śmierci poety traktowany jako narodowa relikwia przetrwał w stanie niemal kompletnym, by trafić w końcu do najstarszego syna poety, Władysława. Ten zaś po pożarze należącej doń Księgarni Luksemburskiej w Paryżu, sprzedał manuskrypt. W 1871 roku rękopis „Pana Tadeusza” zakupił historyk literatury, późniejszy prezes PAU, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, Stanisław Tarnowski.

Na jego zamówienie w 1873 roku wykonana została przez Józefa Brzostowskiego hebanowa szkatuła ozdobiona płaskorzeźbami rytowanymi w kości słoniowej, specjalnie do przechowywania autografu. Na jej ścianach bocznych zamieszczono reliefy wykonana według rysunków Juliusza Kossaka, przedstawiające sceny z poematu: Polonez, Koncert Wojskiego, Bitwa, Grzybobranie. Na wieku znajduje się płaskorzeźba z portret Adama Mickiewicza według medalionu Davida d’Angers. Figurki zdobiące narożniki skrzyni zaginęły podczas II wojny światowej.

Po śmierci Stanisława Tarnowskiego w 1917 roku rękopis został w rękach jego syna Hieronima Tarnowskiego, który w 1929 roku sprzedał autograf wujowi, Zdzisławowi Tarnowskiemu. Manuskrypt złożono wówczas na zamku w Dzikowie, w siedzibie rodu. Od tej pory rękopis nazywano dzikowskim.

W pierwszych dniach wojny właściciele zdeponowali rękopis, a także część muzealiów, w Bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie. Tam miał bezpiecznie przeczekać wojnę. Po 17 września 1939 roku Lwów zajęty został przez wojska sowieckie. W styczniu 1940 roku z inicjatywy lwowskich ossolińczyków poddany konserwacji manuskrypt zyskał obecną formę. Wkrótce potem wraz z innymi ossolińskimi zbiorami muzealnymi i bibliotecznymi trafił do Biblioteki Ukraińskiej Akademii Nauk. W drugiej połowie sierpnia 1941 roku podjęto decyzję w sprawie utworzenia Staatsbibliothek Lemberg – Niemieckiej Biblioteki Państwowej we Lwowie. W 1944 roku wobec zbliżającej się ofensywy sowieckiej Mieczysław Gębarowicz, wykorzystując polecenia niemieckich władz bibliotecznych, zarządził ewakuację najcenniejszych ossolińskich zbiorów ze Lwowa do Krakowa, w tym manuskryptu „Pana Tadeusza”. Niemcy nie chcieli zostawić ich w Krakowie, lecz zarządzili ich wywóz w głąb Rzeszy. Ostatecznie transport został porzucony w punkcie koncentracyjnym w Adelsdorfie (Zagrodno k. Złotoryi), na Dolnym Śląsku. W 1945 roku odnaleziono skrzynie częściowo rozbite i uszkodzone.

W 1947 roku decyzją premiera Józefa Cyrankiewicza manuskrypt „Pana Tadeusza” trafił do Ossolineum. Tu autograf uzupełniano stopniowo o fragmenty rozproszone w XIX wieku i w czasie II wojny światowej. W 1992 roku w wyniku negocjacji dyrektora Ossolineum Adolfa Juzwenki ze spadkobiercą Janem Arturem Tarnowskim przywrócono rękopisowi status depozytu. W listopadzie 1999 roku kontynuowane przez dyrektora rozmowy z J.Tarnowskim skłoniły tego ostatniego do sprzedaży rękopisu Zakładowi Narodowemu im. Ossolińskich. Dzięki hojności Gminy Wrocław oraz ofiarności Jana Artura Tarnowskiego rękopis przeszedł na własność Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Jedno trzecią wartości dzieła, przychylając się do wniosku Prezydenta Wrocławia Bogdana Zdrojewskiego, sfinansowała Gmina Wrocław, zaś dwie trzecie, w dowód uznania dla troski, z jaką Zakład narodowy opiekował się rękopisem, Jan Artur Tarnowski przekazał w darze.

W 2014 roku rękopis „Pana Tadeusza” został wpisany na Polską Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata.

 

Za


/ / / / 1-11 / 6 / /