Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść

 
 
 
  ID: 543328

Dwór Straszów (ruina)

Jagdschloß



Status
Istnieje częściowo
 
Dwór w Straszowie zlokalizowany jest w środkowej części wsi, przy skrzyżowaniu drogi krajowej Żary – Przewóz i lokalnej Dobrochów – Wymiarki, w niedalekim sąsiedztwie ruiny XIII-wiecznego kościoła. Rezydencja zajmuje północno-wschodni narożnik terenu o nieregularnym kształcie. Obecnie obiekt jest nieużytkowany.
Straszów to wieś o metryce średniowiecznej. Jej dzieje związane są bezpośrednio z historią pobliskiego Przewozu. W 1413 roku książę Jan I Żagański kupił Przewóz wraz z najbliższą okolicą ...
Dwór w Straszowie zlokalizowany jest w środkowej części wsi, przy skrzyżowaniu drogi krajowej Żary – Przewóz i lokalnej Dobrochów – Wymiarki, w niedalekim sąsiedztwie ruiny XIII-wiecznego kościoła. Rezydencja zajmuje północno-wschodni narożnik terenu o nieregularnym kształcie. Obecnie obiekt jest nieużytkowany.
Straszów to wieś o metryce średniowiecznej. Jej dzieje związane są bezpośrednio z historią pobliskiego Przewozu. W 1413 roku książę Jan I Żagański kupił Przewóz wraz z najbliższą okolicą i włączył go do księstwa żagańskiego. Po jego śmierci, w 1449 roku, ziemie zostały podzielone pomiędzy jego czterech synów. Wyodrębniono wówczas księstwo przewoskie, które przypadło w udziale Janowi II. Ten, w 1472 roku, sprzedał swoje dobra książętom saskim, którzy dysponowali nimi do 1548 roku, kiedy to zostały włączone do korony czeskiej. Następnie, w wyniku zastawu ziemie przewoskie trafiły do biskupa wrocławskiego Baltazara Promnitza. W 1601 roku dobra te nabył Mikołaj von Schelendorf. Jego syn, Mikołaj Krzysztof, przepisał je z kolei na Wacława Lobkowitza. W 1785 roku Lobkowitzowie sprzedali przewoskie ziemie Piotrowi von Biron, księciu kurlandzkiemu, po którym odziedziczyła je jego córka, Dorota Talleyrand-Perigort. W posiadaniu rodu Perigort dobra przewoskie wraz ze Straszowem pozostały do lat 30. XX wieku.
W Straszowie, obok części kameralnej istniała cześć wasalna. Pierwszymi znanymi właścicielami lennymi była rodzina von Korchmann, wymieniona około połowy XV wieku. W tym czasie we wsi istniały przypuszczalnie dwa folwarki i siedziba rycerska, a dochody (czynsze) trafiały przynajmniej do kilku rodów szlacheckich. Właścicielami części Straszowa z folwarkiem w latach 1464-1521 byli von Beyerowie. Po nich, w okresie 1522-1550, von Blanckensteinowie, następnie przez krótki okres von Hangwitzowie, a od 1555 roku przedstawiciele rodu von Nostitz. Drugi folwark był od około 1475 roku w posiadaniu rodziny von Krouse, a od 1589 roku należał do rodu von Gebelzig. Przez krótki czas kolejno władali tym majątkiem rodziny von Oppel (od 1592), von Loss (od 1596) i von Berge (od 1601). Siedziba rycerska od 1441 do 1447 roku była własnością von Rutshützów, a w latach 1485-1601 rodziny von Schwartz. Ci ostatni wykupili czynsze z dwóch części Straszowa – w 1485 roku od rodziny von Metzenrode, a w 1538 roku od rodu von Zschosk. W 1602 roku wszystkie części Straszowa znalazły się w rękach familii von Rackel. Następnie von Promnitzów, a w XVIII wieku w zespole dóbr kameralnych księcia Kurlandzkiego. W 1897 roku dzierżawcą straszowskiego majątku został niejaki Menzel. Posiadłość liczyła wówczas 605 ha, w tym: 152 ha gruntów ornych. Z kolei w 1917 roku zarządcą dóbr był Daumann, majątek miał taką samą powierzchnię, z tym że znacznie większą jego powierzchnię zajmowały lasy.
Straszowski dwór został wzniesiony na początku XIX wieku, prawdopodobnie na miejscu starszej siedziby, o czym świadczyć może masywna przypora znajdująca się w południowo-zachodnim narożniku budynku, czy ślady po otworze okiennym w elewacji południowej. Przypuszczalnie w 1. poł. XX wieku dwór wykorzystywany był jako dom myśliwski.
Wzniesiona w stylu klasycystycznym rezydencja założona jest na rzucie prostokąta z dostawioną od zachodu dobudówką na planie sześcioboku. Elewacja frontowa zwrócona jest na południe. Dwór jest obiektem murowanym z cegły i tynkowanym. Piętrowy budynek, podpiwniczony w części centralnej, nakryty jest dachem naczółkowym. Zwartą bryłę urozmaica ganek filarowy zwieńczony niewielkim tarasem umieszczonym w części środkowej fasady. Dekoracja gładkich, tynkowanych elewacji ograniczona została do boniowania, akcentującego ich naroża. Z oryginalnego wyposażenia dworu zachowała się stolarka drzwiowa głównych drzwi wejściowych.
Po 1945 roku dwór był użytkowany przez PGR. W 1966 roku przeprowadzono remont budynku, w wyniku którego całkowicie przekształcono wnętrze. Obecnie rezydencja znajduje się w rękach prywatnych. Budynek od wielu lat pozostaje nieremontowany.
[Maja Błażejewska; źródło: "Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego"]
Pokaż więcej Pokaż mniej
 

  • Data: 1898
    komentarze: 1
    Straszów - stacja kolejowa, szkoła, pomnik wojenny, dwór oraz ...
  • Data: 1905-1910
    komentarze: 0
    Straszów - Dwór, ruiny kościoła, piekarnia i szkoła.
  • Data: 1910-1914
    komentarze: 0
    Pałacyk myśliwski w Straszowie.
  • Data: 1917
    komentarze: 0
    Straszów (Gross Selten) w pierwszym dwudziestoleciu XX wieku. ...
  • Data: 1921
    komentarze: 0
    Gospoda Wilhelma Schallersa, sklep z piekarnią Klemmsa, zameczek ...
  • Data: 1928-1930
    komentarze: 4
    Straszów. Ruiny kościoła, szkoła, pomnik wojenny 1914-1918, piekarnia ...
  • Data: 1935-1940
    komentarze: 0
    Straszów. Dwór jako siedziba obozu RAD, sklep z piekarnią K. Pohla ...
  • Data: 1935-1945
    komentarze: 0
    Landjahrheim Gross-Selten - przełom lat 30-tych i 40-tych XX wieku. ...
  • Data: 2016-05-28
    komentarze: 0
    Zabudowania gospodarcze