Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść

 
 
 
 
Dwór Leszno Dolne
5
 
Pałac Leszno Dolne (dawny)
11
 
 
 
 
  ID: 532198

Zespół dworsko - folwarczny



Budowa
XVIIIw.
Status
Istnieje częściowo
Likwidacja
PRL
 
Leszno Dolne - Pałac
Wieś położona jest nad Bobrem, przy trasie wiodącej ze Szprotawy do Bolesławca. Zało­żenie dworskie składa się z dwóch niedaleko oddalonych od siebie części: północnej rezy­dencjonalnej z nieistniejącym dziś pałacem (z pocz. XX w.), stajniami pałacowymi (z koń­ca XIX w., pocz. XIX w.) i parkiem oraz starszej południowej, gospodarczej, z klasycystycz­nym dworem z końca XIX wieku, budynkami mieszkalnymi i gospodarczymi. Obecnie część zabudowań gospodarczych oraz stajnie pałacowe ...
Leszno Dolne - Pałac
Wieś położona jest nad Bobrem, przy trasie wiodącej ze Szprotawy do Bolesławca. Zało­żenie dworskie składa się z dwóch niedaleko oddalonych od siebie części: północnej rezy­dencjonalnej z nieistniejącym dziś pałacem (z pocz. XX w.), stajniami pałacowymi (z koń­ca XIX w., pocz. XIX w.) i parkiem oraz starszej południowej, gospodarczej, z klasycystycz­nym dworem z końca XIX wieku, budynkami mieszkalnymi i gospodarczymi. Obecnie część zabudowań gospodarczych oraz stajnie pałacowe są własnością prywatną.

Historia folwarku wiąże się z klasztorem magdalenek ze Szprotawy, które na początku XVIII wieku odkupiły zadłużony majątek – Leszno Dolne (niem. Nieder-Leschen) od Wilhelma Hermana von Spinela. Wieś była odtąd w rękach klasztornych, aż do 1810 roku, kiedy wraz z likwidacją klasztoru przeszła na własność państwa, a potem w ręce prywatne. Prawdopo­dobnie w tym czasie powstał folwark wraz z istniejącą do dziś stodołą i – przebudowany pod koniec XIX wieku – dwór. Dalszy rozwój folwarku wiąże się z osobą F. Gratzmanna, kolejne­go właściciela majątku oraz Maxem Glokke i Walterem Rockstroh, którzy rozbudowali fol­wark w kierunku zachodnim o nowe obiekty gospodarcze. Na początku XX wieku majątek posiadał Karl von Schell, który nieopodal folwarku, na północ od niego, wzniósł nową re­zydencję, nieistniejący dziś pałac z parkiem oraz zachowane stajnie pałacowe, składające się z dwóch budynków połączonych ze sobą sienią przejazdową. Ostatnim właścicielem ma­jątku, aż do wybuchu II wojny światowej, był Richard Berger. Po wojnie zespół dworsko-folwarczny należał do PGR-u, a dwór przebudowano i przekształcono na mieszkania.

Istniejący obecnie zespół dworsko-folwarczny jest wyraźnie podzielony na dwie części. Najstarsza część – południowa – folwark z XIX-wiecznym dworem, znajduje się przy szo­sie od strony wschodniej. W skład zabudowań gospodarczych wchodzi m.in. XIX-wiecz­na stodoła, na planie prostokąta, zamknięta od wschodu i zachodu szczytowymi ściana­mi z łukowato wygiętymi blendami i dwoma wąskimi kratowanymi oknami. Analogiczne szczyty dzielą wnętrze na trzy części, a tym samym dwuspadowy dach. Pozostałe budyn­ki gospodarcze są znacznie przebudowane. Dwór, od początku XX wieku będący mieszka­niem zarządcy (od momentu, kiedy w części północnej wybudowano pałac – obecnie nie­istniejący), we wnętrzu zatracił swój pierwotny charakter (powstały tam mieszkania). Bu­dynek neoklasycystyczny, wolnostojący, na planie prostokąta, dwukondygnacyjny z coko­łem, podpiwniczony, nakryty jest czterospadowym dachem krytym dachówką karpiów­ką. Elewacja frontowa (wschodnia) od głównej drogi, ukształtowana jest symetrycznie, z wejściem prowadzącym przez trójosiowy jednokondygnacyjny ryzalit środkowy, zwień­czony balkonem z metalową balustradą, ponad którym znajduje się porte-fenetre. Elewacja zachodnia jest analogicznie rozplanowana, ż tą różnicą, że jej wejście poprzedza weranda z czterema metalowymi kolumienkami, wspierającymi prostokątny daszek, ponad którym znajduje się prostokątne okno. Wertykalizm dodatkowo podkreślają zdwojone pilastry bie­gnące przez dwie kondygnacje części środkowej. Elewacje boczne są trójosiowe i podobnie dzielone gzymsem. Część północna – rezydencjonalna z nieistniejącym pałacem, o którym jedynie wiemy, że był „wspaniałą budowlą z »renesansową« fasadą zdobioną wieżami”, sta­nowią pochodzące z przełomu XIX/XX w. stajnie pałacowe, o niesymetrycznej lecz zwar­tej bryle.

Niestety od czasów wojny nie przeprowadzono żadnych prac remontowych. W 1957 roku dwór został zniszczony na skutek pożaru i został odbudowany. Następnie przeszedł w ręce prywatne, nie podjęto jednak jego remontu. Obecnie znacznie zdewastowany popada w ruinę.
Monika Gruca
Źródło:
"Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego" ze strony konserwatora zabytków
Pokaż więcej Pokaż mniej
 

  • Data: 2011-06-13
    komentarze: 0
    Zabudowania gospodarcze
  • Data: 2015-09-13
    komentarze: 0
    Widok dworu.