Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść




pl. Wróblewskiego Walerego, gen., Wrocław
Mmaciek: Obiekt dla słupa był założony w innym obiekcie ze słupem (stąd ul. Rydygiera). Wyprostowałem.
Zakład Górniczy Bolesław Chrobry (dawny), Wałbrzych
heck: Idą chłopy na szychtę
Dom kolonijny (dawny), ul. Powstańców Śląskich, Międzygórze
Zbigniew Waluś: A gdzie Ty ?
Topola Tekla, ul. Podzamcze, Chudów
YouPiter: 24 maja 2020 to data wpisana rzekomego wykonania tej fotki, a to podaje EXIF - 2017:06:24. Tak ja to widzę.
ul. 11 Listopada, Katowice
Ireneusz1966: Plac Ogród Dworcowy , po prawej widać dworzec PKP Szopienice Północne
ul. Spacerowa, Kamienna Góra
chrzan233: Dzięki, przypisałem do ul. Spacerowej.

Ostatnio dodane
znaczniki do mapy

MacGyver_74
dariuszfaranciszek
foto-baron
Rob G.
Tony
Rob G.
Rob G.
McAron
MacGyver_74
MacGyver_74
MacGyver_74
prysman
MacGyver_74
MacGyver_74
MacGyver_74
MacGyver_74
MacGyver_74
MacGyver_74
MacGyver_74
Jan R
Danuta B.

Ostatnio wyszukiwane hasła


 
 
 
 
WYSTAWA ZIEM ODZYSKANYCH
Autor: Babinicz°, Data dodania: 2010-06-03 16:27:34, Aktualizacja: 2010-06-03 16:27:34, Odsłon: 4926

WYSTAWA ZIEM ODZYSKANYCH we Wrocławiu Lipiec – wrzesień 1948
WYSTAWA ZIEM ODZYSKANYCH
we Wrocławiu
Lipiec – wrzesień 1948
Wystawa Ziem Odzyskanych składa się z trzech części:
A – Wystawy Problemowej
B – Wystawy Społeczno-Gospodarczej
C – Miasta Wrocławia, stanowiącego jej tło.

Kierunek zwiedzania na Wystawie Problemowej prowadzi z głównego dziedzińca Wystawy do Pawilonu Czterech Kopuł, skąd poprzez Pawilon Wyżywienia i Rolnictwa, mostkiem do Pawilonu Przemysłowego, poprzez teren otwarty Pawilonu Przemysłowego i dziedzińcem do kuluarów Hali Ludowej, gdzie znajduje się Wystawa Historyczna i ostatni dział problemowy „Człowiek na Ziemiach Odzyskanych”. Po zwiedzeniu Wystawy Problemowej przechodzimy mostami ponad ulicą Wróblewskiego na teren Wystawy Społeczno-Gospodarczej (teren „B”).

Wystawa Ziem Odzyskanych jest ilustracją pracy milionów Polaków, którzy powrócili nad Odrę i Nysę lub którzy przetrwali na ziemi swoich praojców. Jest pomnikiem jednego z największych pokojowych dzieł naszej historii. Jest również dokumentem mówiącym światu, że byliśmy tu, jesteśmy i pozostaniemy.
Na wielkie dzieło Wystawy Ziem Odzyskanych złożyła się praca ludzi, którzy przygotowali jej podstawowe założenia programowe, praca artystów, którzy w formach plastycznych przedstawili główne prawdy o Ziemiach Odzyskanych, wysiłek mózgów i mięśni robotników budowlanych, techników i inżynierów. Przede wszystkim jest to jednak dzieło milionów robotników, rolników i inteligencji pracującej, którzy zagospodarowali te Ziemie.
Przez trzy lata naród polski pracował nad odbudową i zagospodarowaniem Ziem Odzyskanych. Składaliśmy nasz grosz na Premiową Pożyczkę Odbudowy Kraju i na Daninę Narodową. Wystawa Ziem Odzyskanych stwierdza faktami i cyframi, że wysiłek ten nie poszedł na marne.
Zwiedzenie Wystawy Ziem Odzyskanych to jakby szybkie przeczytanie wielkiej księgi o dziejach Polski na Zachodzie. Będziemy wspólnie czytać tę księgę.

WYSTAWA PROBLEMOWA (A)

Pawilon Czterech Kopuł
Dział I – Zniszczenia,
Dział II – Ludność,
Dział III – Dochód Społeczny,
Dział IV – Jedność Śląska,
Dział V – Węgiel,
Dział VI – Komunikacja i Odra,
Dział VII – Wybrzeże, port i eksport.
Pawilon Prostokątny
Dział VIII – Rolnictwo i Wyżywienie
Pawilon Przemysłowy
Dział IX – Przemysł
Hala Ludowa
Dział X – Człowiek na drodze postępu i Wystawa Historyczna

Dziedziniec

Wchodzimy na Wystawę. Witają nas z wysokich kolumnowych masztów flagi. Wysoko w niebo wystrzela 100 metrowa iglica stalowa. W poprzek dziedzińca biegną trzy łuki 15 metrowe, symbolizujące trzy lata ciężkiej pracy.
Na dziedzińcu technika i sztuka polska pokazała swe dzieła. Iglicę, łuki i most zaprojektował prof. Stanisław Hempel. Po lewej stronie dziedzińca widzimy dwa tryptyki, to malarstwo prof. Jana Cybisa i prof. Jerzego Wolffa o tematyce związanej z powrotem nad Odrę i odbudową zniszczeń. Przed wejściem do Pawilonu Czterech Kopuł widzimy sześć wielkich obrazów na szkle według projektów malarzy: Starzewskiego i Urbanowicza, również związanych tematyką z Ziemiami Odzyskanymi. Przed samym wejściem do Pawilonu Czterech Kopuł ustawiono cztery alegoryczne rzeźby dłuta prof. Ksawerego Dunikowskiego, przygotowane do pomnika Powstańców Śląskich na Górze Św. Anny. Przy przejściu z terenu dziedzińca ku Hali Ludowej widać wspaniałą rzeźbę prof. Ksawerego Dunikowskiego, przedstawiającą popiersie robotnika.

Pawilon Czterech Kopuł

ROTUNDA ZWYCIĘSTWA
Wielki epos pokojowej odbudowy Ziem Odzyskanych rozpoczął się od chwili zwycięstwa w roku 1945. Wchodzimy do Pawilonu Czterech Kopuł. Odbędziemy teraz wędrówkę, która pokaże nam w skrócie dzieje trzech lat, nie mających przykładu w historii Polski i Europy.
Wchodzimy do przedsionka Rotundy Zwycięstwa. Po obu stronach wejścia widnieją cytaty z wypowiedzi Prezydenta RP Bolesława Biureta i Premiera J. Cyrankiewicza. Umieszczono tutaj sztandar Wojska Polskiego.
W Rotundzie wzrok nasz pada na 2 miecze grunwaldzkie na tle 11 lanc, ponad którymi wznosi się polska chorągiew, symbol naszego władztwa nad Ziemiami Odzyskanymi. Na ścianie Rotundy umieszczona jest tablica z wypowiedziami Generalissimusa J. Stalina i ministra Mołotowa o naszych Ziemiach Zachodnich. Przed mieczami grunwaldzkimi złożona jest zdobyczna broń niemiecka.
W 4 wnękach Rotundy Zwycięstwa 4 płaskorzeźby art. rzeźb. Jerzego Bandery przedstawiają etapy ostatniej walki z wrogiem: rok 1939, walkę podziemną, braterstwo broni polsko radzieckiej i wspólne zwycięstwo w r. 1945.
W sali poza Rotundą Zwycięstwa umieszczono na czerwonym tle popiersie gen. Karola Świerczewskiego. Na ścianach szlaki Pierwszej i II Armii Wojska Polskiego mówią nam o bohaterskich kartach naszej walki zbrojnej. W przejściu do Sali Zniszczeń widnieje cytat z wypowiedzi wicepremiera Gomółki.

ZNISZCZENIA
Zwycięstwo roku 1945 oddało nam na Zachodzie wyludnione pustynie. Wróg, cofając się, niszczył wsie i miasta, drogi komunikacyjne i przemysł. W roku 1945 życie zamarło na Ziemiach Odzyskanych. W ten posępny nastrój zniszczenia na wyludnionych obszarach wprowadza nas sala pierwsza działu problemowego – dział „Zniszczeń”
Wzrok nasz pada na wielkie malowidło na przeciwległej od wejścia ścianie. Jest to dzieło H. Tomaszewskiego, ukazujące wizję czterech pędzących Jeźdźców Apokalipsy, symbol klęsk wojennych. Na tym tle rysuje się ogromna rzeźba alegoryczna, skomponowana z pogiętych konstrukcji żelaznych.
Po prawej stronie, w czterech gablotach na tle powiększonych fotografii oglądamy plastyczne kompozycje mówiące nam o zniszczeniach wsi, miast, komunikacji i przemysłu. Ci, którzy pragną bliżej zapoznać się z cyframi działu „Zniszczeń”, znajdą dokładne dane statystyczne, pozwalające na pogłębienie znajomości tego zagadnienia. W bocznej salce ruchome modele, ilustrują współzależność zniszczeń. Tak więc np. unieruchomienie miniaturowego pociągu powoduje wstrzymanie ruchu w fabryce. W sali ostatniej tego działu oglądamy makiety Gdańska i Wrocławia. Na wstędze – ekranie zdjęcia fragmentów zniszczeń w tych miastach.

LUDNOŚĆ
Ogrom zniszczeń nie przeraził jednak osadników, którzy w ślad za zwycięską armią ruszyli na Zachód, by objąć w posiadanie ziemie, powracające do Polski.
Z działu „Zniszczeń” przechodzimy do działu „Ludność”. Oto na Ziemie Odzyskane przybywają pierwsi osadnicy, by zabrać się do odbudowy.
Wszystko tu symbolizuje nasz powrót na Ziemie Odzyskane. Salka przejściowa jest ogniwem łączącym dział „Zniszczeń” z działem „Ludność”.
Sala następna jest niejako historycznym opisem naszych dziejów na tej ziemi od czasu, gdy praojcowie nasi orali tą ziemię sochą i karczowali lasy aż po ostatnie lata walki i zwycięstwa.
Dwie płaskorzeźby (Jerzego Bandery) po obu stronach t. zw. „Ściany zmagań” pokazują nam kmiecia piastowskiego i osadników czasów obecnych. Napis mów – „byliśmy – jesteśmy”
„Ściana zmagań” – ciągnąca się między tymi rzeźbami obrazuje kolejne etapy nacisku Niemiec na ziemie polskie.
Nacisk niemiecki zostaje przełamany dopiero w roku 1945. Zalew niemiecki zaczyna się cofać.
Polska wraca na Ziemie Odzyskane.
Przed „Ścianą zmagań” stoi podwójna mapa Polski z roku 1000 i współczesna. Podświetlone granice wykazują, że mapy pokrywają się prawie ze sobą.
W dalszym ciągu widzimy oryginalny ekran, który pokazuje dzięki odpowiednim efektom świetlnym całą historię ruchów ludnościowych na Ziemiach Odzyskanych. W otworach będą kolejno ukazywały się fotografie wyjaśniające, że zaludnienie Ziem Odzyskanych wyprzedziło odbudowę.
Symbolikę tego działu tworzą cztery słupy: - pierwszy słup symbolizuje inwazję, drugi zniszczenia, trzeci odbudowę, czwarty dalsze możliwości rozwojowe.

POLACY GOSPODARZAMI ZIEM ODZYSKANYCH
Wchodzimy do drugiej Rotundy – Rotundy Osadnictwa. Na środku wielkiej sali umieszczona została mapa Ziem Odzyskanych, z której wyrasta rzeźba Wacława Kowalika przedstawiająca robotnika, rolnika i inteligenta, pracujących na tle komina fabrycznego i masztu. Górną część Rotundy zajmuje reportaż graficzny art. graf. Łuckiewicza, przedstawiający poszczególne grupy ludzi pracujących przy odbudowie i zagospodarowaniu Ziem Odzyskanych. W czterech wnękach Rotundy przedstawione są zagadnienia: 1. zaludniamy Ziemie Odzyskane, 2. dwa miliony ludzi czeka na odbudowę, 3. plan przesiedleńczy, 4. Ziemie Odzyskane wpływają na zmianę struktury zawodowej w Polsce.




DOCHÓD SPOŁECZNY
Przechodzimy do Działu Dochodu Społecznego. Zaludniliśmy i zagospodarowaliśmy Ziemie Odzyskane. Stanowią one rękojmię naszego dobrobytu, gwarancję siły gospodarczej Państwa.
W pierwszej sali pośrodku widzimy wielki bęben, na którym wznoszą się dwa cylindry szklane, napełnione barwnym płynem. Poziom tych płynów ukazuje poziom dochodu społecznego w Europie oraz w Polsce przed r. 1939, obecnie i w 1949 r. po realizacji planu trzyletniego. Na kasetonowym suficie widnieją herby miast Ziem Odzyskanych. Na trzech ścianach trzy płaskorzeźby Antoniego Biłasa i E. i J. Mazurczyków, ukazujące trzy podstawowe źródła dochodu społecznego: przemysł, górnictwo i rolnictwo.

JEDNOŚĆ ŚLĄSKA
Symbolem jedności Śląska jest drzewo, rodzące złote jabłka, a wyrastające z herbów Katowic i Wrocławia.
Strona architektoniczna tej sali składa się z trzech elementów: żelaza, szkła i węgla. Naokoło sali biegną tafle szklane na konstrukcji metalowej, ilustrujące zagadnienie jedności Śląska.
W dalszej sali grafika przedstawia miejscowości przemysłowe Ziem Odzyskany. Pokazane tu są też szczytowe osiągnięcia przemysłu na Ziemiach Odzyskanych. Odpowiednie eksponaty i modele wykazują dobitnie, że przemysł tych Ziem służy dziś pokojowi, podczas gdy dawniej służył wojnie.
Fabryka, która produkowała dawniej peryskopy dla łodzi podwodnych, dziś wytwarza mikroskopy dla badań naukowych. Wytwórnia, która produkowała cyklon, wytwarza dziś nawozy sztuczne. Dwie płaskorzeźby tej Sali są dziełem Antoniego Biłasa.

WĘGIEL
Z kolei wchodzimy do trzeciej Rotundy – Rotundy Węgla. Jest to ciemna grota, której ściany zbudowane są z brykietów.
Rotunda jest zaciemniona, podświetlone są jedynie poszczególne tablice. Naprzeciwko wejścia, na tle wielkiej bryły węglowej – znajduje się mapa Europy. Wysoko pod czarną kopułą zawieszony jest globus. Liny łączące globus z mapą, obrazują kierunek eksportu polskiego węgla. Szklane tablice obrazują zagadnienia: 1. węgiel w rękach niemieckich, 2. statystyka spożycia węgla w Niemczech i w krajach sąsiednich, 3. statystyka wzrostu spożycia węgla w Niemczech, 4. rabunkowa gospodarka niemiecka w kopalniach Śląska, 5. sto milionów ton węgla polskiego, zniszczonego w czasie okupacji przez Niemców.
W dalszej sali tego działu malarstwo Jędrzejewskiego, Przeradzkiej i Lanego – objaśnia produkcję artykułów pochodnych z węgla. Idąc dalej wchodzimy do sali przodowników pracy. Ujrzymy tu wykres w postaci kul na linach, ukazujący nam przeciętne wydobycie dzienne węgla w poszczególnych państwach Europy. Wykres ten posiada jako tło rozpędzoną kwadrygę, symbol współzawodnictwa w pracy. Znajduję się tu też zdjęcia przodowników pracy. Przechodząc dalej widzimy tablice, mówiące o zapasach węgla w Polsce, udziale Ziem Odzyskanych w wydobyciu węgla i jego znaczeniu dla Europy. Wyświetlane filmy, pokazują życie górnika i jego pracę. Ostatnia tablica mówi o wykorzystaniu transportu wodnego dla eksportu węgla. Zbliżamy się do działu Odry.

„ODRĄ PŁYNIE WĘGIEL”
Dział Odry łączy się tematycznie z działem Węgla ścianą węglową. Na tle jej widzimy symboliczną postać Odry, z dzbanem dłuta art.-rzeź. Jarnuszkiewicza. Ze ściany wypływa struga symbolizująca bieg Odry. Ściana węglowa przypomina, że „Odrą płynie węgiel”. Na brzegach Odry herby wszystkich miast nadodrzańskich. Nad jej wijącą się strugą biegnie wstęga – ekran, na którym umieszczone są fotografie, dokumenty, reprodukcje monet i t.d. mówiące o polskości Nadodrza i wysokim poziomie kultury polskiej tego regionu.

ODRA I KOMUNIKACJA
„Odra szumi po polsku” głosi napis na ścianie, na której widnieją herby dwu dzielnic nadodrzańskich Pomorza i Śląska. Z kabiny poza skałą węglową wyświetlany jest film „Z biegiem Odry”.
Następna sala wykazuje nierozerwalny związek ziem nad Odrą i Nysą. Szereg map ilustruje, że opanowanie ziem nad Odrą prowadzi Niemcy do agresji na całość ziem polskich.
W następnej sali zapoznajemy się z sytuacją geograficzną i gospodarczą Nadodrza w czasach obecnych.
Obok znajdujemy salkę wrocławską, do której prowadzi oryginalna brama, będąca fotograficzną kopią portalu kościoła Św. Marii Magdaleny we Wrocławiu. Obok – sala zbliżenia czechosłowacko-polskiego pod hasłem „Odra zbliża oba bratnie narody”.

MAPA JAKO EKRAN
Czwarta sala tego działu jest oryginalną salą kinową. Poziomo w podłodze umieszczona jest jako ekran mapa Polski, na którą rzucany jest z góry film rysunkowy, przeplatany autentycznymi zdjęciami z ubiegłej wojny. Film ten ukazuje zagadnienie granicy na Odrze i Nysie, którego konkluzją jest: dzięki naturalnemu układowi komunikacyjnemu w granicach obecnych, Ziemie Odzyskane pracują dla odbudowy pokoju Europy.

KOMUNIKACJA RZECZNA I LĄDOWA
Z sali kinowej przechodzimy do sali poświęconej komunikacji lądowej i rzecznej. Po lewej stronie ciągną się stoiska mówiące o rozwoju komunikacji lądowej, przy czym autentyczne szyny na podkładach kolejowych są tu motywem łączącym. W pierwszym stoisku znajdujemy dwie mapy przedstawiające dawny bursztynowy szlak komunikacyjny oraz drogi lądowe w średniowieczu, stoisko drugie pokazuje szlaki komunikacyjne w wieku XVII, pierwsze linie kolejowe w wieku XIX, oraz dwie mapy układu komunikacyjnego sprzed roku 1939 i po roku 1945. Tu znajduje się też model dyliżansu, jakim Szopen jeździł do Dusznik Zdroju oraz model lokomotywy. Trzecie stoisko ukazuje odbudowę komunikacji kolejowej, czwarte poświęcone jest drogom bitym.
Po prawej stronie cztery stoiska pokazują szlak odrzański w przeszłości oraz obecne urządzenia żeglugowe na Odrze.

SZCZECIN
Z kolei przechodzimy do czwartej i ostatniej Rotundy w Pawilonie Czterech Kopuł. Jest to Rotunda Szczecina. Podłogą tej Rotundy jest pokład okrętowy. Pośrodku Rotundy znajduje się wielka makieta Szczecina. Ponad makietą zawieszony jest ażurowy globus przebity drzewcem, łączącym oznaczenie portu szczecińskiego na globusie z makietą. Z drzewca zwisa niebieska flaga Szczecina. Hasłem tej Rotundy jest „Szczecin – Zachodnim Portem Słowiańszczyzny”. Cztery wnęki poświęcone są zagadnieniom „Szczecin wczoraj”, „Szczecin – zniszczenie i odbudowa”, „Szczecin dzisiaj” i „Szczecin jutro”.

PORTY I WYBRZEŻE
Z Rotundy Szczecińskiej przechodzimy do sali Portów i Administracji Wybrzeża. Po lewej stronie widzimy malarstwo prof. Sokołowskiego, obrazujące Wybrzeże od Szczecina po Elbląg.
Prawa strona sali przedstawia tematykę Wybrzeża: zniszczenia, odbudowę portów, pracę Gdańska i Gdyni, problem małych portów, nasze obecne obroty portowe.

STOCZNIE
Dalsza sala poświęcona jest stoczniom. Widzimy tu śrubę okrętową. Dalej pokazane są zniszczenia i odbudowa stoczni. Zobaczymy tu modele statków: kuter stalowy, rudowęglowiec, kuter o konstrukcji stalowo-drewnianej.
W przejściu do sali kinowej mijamy słup pokryty zdjęciami wydawnictw Instytutu Bałtyckiego i Morskiego Instytutu Rybackiego.
Pas między Instytutem Bałtyckim a salą kinową wypełniony jest dokładnymi informacjami tekstowymi o szkołach morskich. W salce kinowej wyświetlany jest film pod hasłem „Z młodzieży robotniczej i chłopskiej – specjaliści morscy”.

EKSPLOATACJA NASZYCH PORTÓW
Wchodzimy do jasnej sali, w której na ekranie szklanym zobrazowano zagadnienie żeglugi, straty, własne porty, własna flota, zyski floty handlowej. O naszych prawach historycznych do Wybrzeża świadczą umieszczone na ścianie powiększenia starych monet gdańskich, na których tle zawieszony jest model fregaty „Św. Jerzy”.
Cztery tablice szklane mówią o problemach rybołówstwa. Znajdujemy tu również zawieszone sieci i inne eksponaty rybackie.

EKSPORT
W ostatniej sali Pawilonu Czterech Kopuł w dziewięciu pochyłych rynnach metalowych umieszczone są podstawowe produkty naszego eksportu. Na szkle widzimy cyfry oznaczające jego wartość.
Wychodząc z sali eksportu widzimy rzeźbę „Polonia” – art. Masiaka, której tłem jest kulista, złota nisza, a nad nią fryz z ciętym w gipsie tekstem „Polska państwem morskim”. Kończymy zwiedzanie działu, czytając napis „Bałtyk będzie morzem Słowian”.

Pawilon Wyżywienia i Rolnictwa

Opuszczamy Pawilon Czterech Kopuł i przechodzimy do Pawilonu Prostokątnego, w którym mieści się dział Rolnictwa i Wyżywienia. Pawilon ten ilustruje osiągnięcia i możliwości rolnictwa na Ziemiach Odzyskanych oraz jego udział w wyżywieniu całego kraju. Po prawej stronie sali widzimy herby miast Ziem Odzyskanych na tle płodów rolnictwa.
Pośrodku sali znajduje się olbrzymia mapa plastyczna Polski, przedstawiająca rzeźbę terenu z zaznaczeniem rozmieszczenia rodzajów gleb. Większe miasta oznaczone są makietami budowli zabytkowych.
Nad mapą zawieszono papieroplastyczną rzeźbę orła w wieńcu z kłosów.
W dalszym ciągu tej sali widzimy stoisko ukazujące wielką wagę współpracy naukowej z rolnictwem. Dalej, w pięciu oszklonych gablotach, umieszczone są mapy ruchome, ilustrujące produkcję roślinną, handlową, zagadnienia użytkowania ziemi, rozmieszczenie ośrodków rolniczych, klimat itd.
Dalej 25 metrowy pas powiększeń fotograficznych, ukazuje fragmenty życia rolnika na Ziemiach Odzyskanych. Pod tym pasem faluje łan dojrzałej pszenicy.
W Pawilonie Prostokątnym oglądamy również miniaturowy model wsi Wilczkowie, wyjaśniający polską koncepcję zagospodarowania obszarów rolniczo-wiejskich. Pomysłowe i efektowne stoiska i fotomontaże, obrazują najistotniejsze zagadnienia jak np. przemianę struktury rolnej z wielko-obszarniczej na chłopską, zagadnienia spożycia, leśnictwa, rybołówstwa, zagospodarowanie Ziem Odzyskanych, organizację Zw. Samopomocy Chłopskiej i współzawodnictwo pracy.
Stoisko ostatnie tego działu ilustruje możliwości Polski w dziedzinie dalszego zagospodarowania Ziem Odzyskanych. Końcową tezę Pawilonu formułuje napis – „Ziemie Odzyskane umożliwiają Polsce eksport rolniczy”.

Pawilon Przemysłowy

Lekkim mostkiem drewnianym przechodzimy do Pawilonu Przemysłowego. Budowa tej wielkiej hali fabrycznej, w której huczą maszyny, trwała 2 miesiące i 10 dni. Prace przy budowie rozpoczęto w dniu 14 kwietnia, a zakończono 24 czerwca.
W Pawilonie tym reprezentowany jest:
Przemysł elektrotechniczny, który demonstruje nam swe najnowsze urządzenia jak np. aparaty foniczne, aparaty radiowe. Na wzorowej scenie zapoznajemy się z najnowocześniejszymi urządzeniami oświetleniowymi (reflektory, lampy sceniczne itp.). W dziale tym ujrzymy również liczniki, prądnicę itp.
Przemysł energetyczny demonstruje maszyny w stałym ruchu. Czynna jest transformatornia. Stoisko przemysłu energetycznego połączone jest przewodami elektrycznymi z wierzą wysokiego napięcia na terenie otwartym. Na ścianie znajduje się wielki zegar elektryczny, na którego tarczy umieszczono 12 mniejszych zegarów elektrycznych, automatycznie regulowanych przez zegar wielki.
Przemysł mineralny występuje w 8 działach: kamieniołomy, ceramika budowlana, szkło użytkowe, porcelana użytkowa i kryształy.
Przemysł metalowy pokazuje obrabiarki, szlifierki, tokarki, części młynów, pomp itd.
Przemysł chemiczny demonstruje maszyny w ruchu produkujące mydło, lakiery itd.
Przemysł włókienniczy pokazuje swe maszyny.
Pawilon przemysłowy ozdobiony jest alegoryczną rzeźbą kowal według projektu prof. Potrawiaka, a wykonaną przez prof. Mazurka oraz płaskorzeźbą prof. Potrawiaka, przedstawiającą trzech robotników z zębatym kołem.
Na bocznej ścianie 6 wykresów ilustrują nam pokojową pracę odbudowanego przez Polaków przemysłu Z. O.

TERENE OTWARTY PAWILONU PRZEMYSŁOWEGO
Teren otwarty Pawilonu Przemysłowego dzieli się na kilka pasów. Jest on oddzielony od ul. Wróblewskiego murem, udekorowanym flagami. W pierwszym pasie oglądamy eksponaty przemysłu kolejowego, jak np.: wagon osobowy, węglarka, cysterna, tender wykonane przez Pafawag.
W pasie drugim wznosi się wieża wysokiego napięcia o wysokości 35 metrów.
Trzeci pas stanowi przejście dla zwiedzających.
Czwarty pas to pergola z balii, wysoka 14 metrowa wieża z wiader, eksponaty przemysłu ceramicznego oraz niemieszczące się w hali eksponaty przemysłu metalowego i cementowego.
Dalej znajdujemy model chodnika węglowego.



Hala Ludowa

Hala Ludowa poświęcona jest człowiekowi na Ziemiach Odzyskanych. „Jesteśmy tutaj od 3.000 lat”, oto hasło Sali I „Prehistoria”.
Cenne wykopaliska dokumentują tę prawdę historyczną. Sala ta poświęcona jest również wczesnemu okresowi piastowskiemu.
Sala II „Kopernik” przywodzi nam na pamięć znakomitych Polaków pochodzących z Ziem Odzyskanych. Widzimy tu rzeźbę Mikołaja Kopernika dłuta Ksawerego Dunikowskiego.
Sala III obrazuje Polskę za czasów Chrobrego i dzieje walk z Niemcami, aż po w. XVII.
Sala IV „Morze” przypomina nasze walki o Bałtyk i Wybrzeże i dzieje naszej floty. Na tle modeli okrętów, masztów i flag widzimy obraz art. Michalaka „Bitwa pod Oliwą”.
Sala V „Walka cywilna” daje zarys walki ludu śląskiego o polskość Śląska oraz zmagań z naporem germanizacyjnym od czasów Fryderyka II poprzez rozbiory, Wiosnę Ludów aż po powstanie śląskie.
Sala VI „Powstań i buntów śląskich” daje obraz walki polskich robotników i chłopów z niemieckimi kapitalistami i obszarnikami. Symbolem tej walki jest postać Wieczorka, który walczył o niepodległość i wyzwolenie społeczne.
Sala VII „Wojsko w odbudowie” poświęcona jest zagadnieniom osadnictwa wojskowego, pomocy żołnierzy przy budowie dróg, mostów i akcji żniwnej. W sali tej podkreślono szczególnie rolę organizacji „Służba Polsce”.
Sala VIII „Młodzież” ozdobiona jest sztandarami i poświęcona zjednoczeniu organizacji młodzieżowych, ich walce, prace, nauce i rozrywce.
Sala IX ilustruje rozwój i stan naszego szkolnictwa.
Sala X reprezentuje dwa hasła – „Radość i zdrowie w świecie dziecka” i „Dom Matki i Dziecka – zdobycz Polski Ludowej”.
Sala XI „Kultura” przypomina, że jednym z największych osiągnięć demokracji jest upowszechnienie kultury.
Sala XII „Przodownicy pracy” poświęcona jest współzawodnictwu pracy i czołowym przodownikom pracy.
Sala XIII „Praca i Wczasy” przedstawia zagadnienie opieki społecznej, bezpieczeństwa pracy, działalności Rad Zakładowych oraz wczasów.
Sala IV „Przyjaźń polko radziecka” poświęcona jest działalności Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej.
Sala XV „Konferencja warszawska” mówi nam o doniosłych obradach 8 ministrów w Warszawie. Mówi ona o tym, że za sprawą granicy zachodniej na Odrze, Nysie i Bałtyku, granicy nienaruszalnej, granicy pokoju stoi Związek Radziecki i państwa demokracji ludowej – trzysta milionów ludzi – oraz wszystkie demokratyczne siły świata.
Wielka sala Hali Ludowej mogąca pomieścić 40.000 osób przeznaczona jest na kongresy, zjazdy i wielkie imprezy artystyczne. Poświęcona jest ona osiągnięciom ustroju demokracji ludowej, który przez przeprowadzenie podstawowych reform społecznych wyzwolił olbrzymie siły twórcze, które umożliwiły nam osiągnięcie tak wielkiego dorobku w ciągu 3 lat pracy na Ziemiach Odzyskanych.
Główną dekoracją Hali Ludowej jest Orzeł. Filary ukazują plastycznie 4 zasadnicze zagadnienia Polski Ludowej.
- „Władza dla ludu”
- „Ziemia dla chłopów”
- „Przemysł dla Narodu”
- „Oświata i kultura dla mas”.
Eksponatem tej sali będzie Żywy Człowiek, który przybędzie na Wystawę, by zamanifestować swe uczucia patriotyczne i zaufanie dla zdobyczy Polski Ludowej oraz niezłomną wolę utrzymania Ziem Odzyskanych.

PROJEKTODAWCY ARTYSTYCZNI DZIAŁU PROBLEMOWEGO

Kierownik Komisji Artystycznej: prof. inż. Hryniewiecki Jerzy.

DZIEDZINIEC: inż. Leykam Marek.
Mostek, Łuki, Iglica: prof. Hempel Stanisław.
Malarstwo: Cybis, Wolff, Urbanowicz, Starzewski.
Rzeźba: prof. Ksawery Dunikowski.

PAWILON CZTERECH KOPUŁ
1) Rotunda Zwycięstwa i Zniszczenia: inż. Wielhorski Czesław, inż. Zieliński Tadeusz.
2) Demografia: inż. Danko Konstanty, red. Lipiński Eryk.
3) Węgiel: inż. Pawluć Tadeusz, inż. Zamecznik Wojciech, inż. Zamecznik Stanisław.
4) Dochód Społeczny: inż. Michał Gliński, art.-plast. Marian Stępień.
5) Odra, Komunikacja: inż. Grabowski Jan, inż. Jankowski Stanisław, inż. Kothe Jan.
6) Szczecin, Wybrzeże, Eksport: inż. Sztaniszis Jerzy, inż. Filipowicz Michał.

PAWILON PROSTOKĄTNY
Rolnictwo: inż. Jan Poliński, inż. Janusz Warunkiewicz.

PAWILON PRZEMYSŁOWY
Art.-plastyk Siemaszko Adam, inż.-arch. Romański Jerzy, inż.-arch. Kokozow Mikołaj.

HALA LUDOWA
Inż. Gronowski Tadeusz, inż. Szparkowski Eugeniusz, inż. Stypiński Andrzej.
Wnętrze Hali Ludowej projektował inż. Jan Poliński.

Poza działem problemowym na terenach „A” nad basenem, w otoczeniu wspaniałej pergoli, mieści się wielki pawilon restauracyjny prowadzony przez Centralę Zrzeszeń Przemysłu Gastronomicznego – może on obsłużyć jednocześnie 3.000 osób.
Za Halą Ludową mieści się Pawilon TPD, w którym zwiedzający mogą pozostawiać pod fachową opieką swe dzieci, na czas zwiedzania Wystawy. Dalej znajduje się Pawilon, w którym została umieszczona panorama bitwy na Psim Polu, art. malarza Karola Stobieckiego i art. malarza Leona Rozpędowskiego oraz Pawilon poświęcony książce i prasie na Ziemiach Odzyskanych.

WYSTAWA SPOŁECZNO – GOSPODARCZA (B)

Wystawa Społeczno – Gospodarcza jest uzupełnieniem Działu Problemowego i pokazuje, co pod względem społecznym i gospodarczym dają Ziemie Odzyskane.
W Dziale tym prowadzi się również sprzedaż wszelkiego rodzaju artykułów po atrakcyjnych cenach, od drobnych pamiątek i praktycznych przedmiotów codziennego użytku do wyrobów luksusowych.
Część społeczna tego Działu obrazuje ilustracje i urządzenia społeczne, bez których życie na Ziemiach Odzyskanych nie mogłyby istnieć.
Wystawcami są tu instytucje i przedsiębiorstwa trzech sektorów gospodarczych, które dają w swoich stoiskach, pawilonach i kioskach przegląd 3-letniego dorobku na Ziemiach Odzyskanych.
Celem Wystawy Społeczno – Gospodarczej jest zatem:
a) bezpośrednie zetknięcie zwiedzających z życiem i produkcją Ziem Odzyskanych,
b) dydaktyczne oddziaływanie w kierunku dalszego uspołecznienia obywatela przez wykazanie mu niewątpliwych korzyści jakie odnosi wprzęgając się, w ramach swojego zawodu, do pracy zespołowej, zarówno na polu zawodowym jak i społecznym (Ośrodek Maszynowy, Rolniczy, Samopomoc Chłopska, Spółdzielczość, Z.U.S., P.Z.U.W., Samorząd Gospodarczy, organizacje sportowe itp.),
c) stworzenie warunków wypoczynkowych w oparciu o parki otaczające Wystawę oraz Odrę,
d) uprzyjemnienie pobytu na Wystawie przez zorganizowanie w Dziale Społeczno – Gospodarczym tanich rozrywek,
e) umożliwienie nabywania dla siebie i najbliższych, a zwłaszcza dla dzieci, tanich estetycznych, trwałych pamiątek z inicjałami Wystawy.


Zdjęcie nr 1





KRÓTKI PRZEWODNIK Biuro Propagandy W.Z.O.Sp.wyd.Ingos

/ / / / / 1948 /