Dawne Pawłowiczki (Gnadenfeld) - fenomen na Śląsku
Autor:
McAron°,
Data dodania: 2009-05-03 12:57:05,
Aktualizacja: 2009-05-03 12:57:05,
Odsłon: 6563
|
|
Karol Treffon
|
Wiele osób zadaje mi pytanie: dlaczego, będąc lekarzem weterynarii, zająłem się historią? Miłość do tej nauki odziedziczyłem po mojej mamie, która była nauczycielem w Reptach Śląskich. Zawsze fascynowała mnie historia II wojny światowej oraz mojej "małej ojczyzny". Jednak od dwóch lat zająłem się dziejami mojej rodzinnej miejscowości - Pawłowiczek. Impulsem do tego było dla mnie przeczytanie pracy magisterskiej nieżyjącego już ks. Alfreda Pashonia i ukazanie się w języku niemieckim książki mojego przyjaciela Richarda Jauernik pt. "Gnadenfeld. Chronik eine verlorene Paradieses". Pawłowiczki, które przed wojną nosiły nazwę Gnadenfeld (od 1936r.), były wioską niezwykłą, mogę twierdzić, że jedną z lepiej rozwiniętych na Górnym Śląsku.
W Gnadenfeld była pierwsza apteka (założona w 1790r.) i pierwszy szpital (1866r.) w powiecie kozielskim. W latach 1884 -1945 istniał sąd i więzienie. Na terenie miejscowości był browar, odlewnia dzwonów, palarnia kawy, tłoczarnia oleju, fabryka mebli, słynna w całej Europie fabryka piecy kaflowych Krettek, mleczarnia oraz pierwsza w Europie fabryka wałów korbowych. W 1782r. powstała pierwsza duża straż wiejska na Górnym Śląsku, która uratowała przed spaleniem wiele okolicznych wiosek (np. Gościęcin). Warto wspomnieć również o powstaniu w 1834 roku oświetlenia gazowego oraz o pierwszej parowej maszynie, którą zastosowano w młynach na Śląsku.
Również na polu oświaty Gnadenfeld wiódł prym. W 1791 roku powstał tu pierwszy internat dla kobiet na Śląsku, a w latach 1818 - 1920 istniało Seminarium Teologiczne. Seminarium to opuściło czterystu absolwentów, pochodzących głównie z arystokratycznych rodzin z całej Europy. Związanych z nim było trzech światowej sławy botaników: Wetschky, Jean Mettetal i Kölbing. O wielkości miejscowości zdecydowało osiedlenie w 1766r. Wspólnoty Braci Morawskich z Herrnhut (Herrnhuter), która w 1780r. założyła Gnadenfeld. O jego niezwykłości może świadczyć to, że oczarowany nim śląski noblista Gerhard Hauptmann napisał na jej cześć wiersz pt. "Tag In Gnadenfeld" (Dzień w Gnadenfeld).
Upadek miejscowości nastąpił w 1945r., kiedy większa część Śląska została przejęta przez Polskę, a Herrnhutrzy zostali wypędzeni. Obecnie Pawłowiczki są zwykłą, niewyróżniającą się wioską.
Lekarz weterynarii Karol Treffon, Pawłowiczki
Za: http://www.jaskolkaslaska.eu/698/list-do-redakcji-pawlowiczki-gnadenfeld
|