W dniach 15-17 listopada Centrum im. Willy Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego wraz z instytucją Odra-Film, Polskim Towarzystwem Kulturoznawczym oraz Europejskim Uniwersytetem „Viadrina†we Frankfurcie n/O zorganizują międzynarodową konferencję filmoznawczą „111 lat kina we Wrocławiuâ€, której celem będzie przedstawienie historii kina w mieście od początków do chwili obecnej. W konferencji weźmie udział 20 prelegentów z Polski, Niemiec i Holandii, wśród których znajdą się uznani naukowcy oraz krytycy filmowi. Tematyka konferencji dotyczyć będzie różnych aspektów kultury filmowej w przed- i powojennym Wrocławiu, a w szerszym kontekście – w przedwojennych Niemczech oraz powojennej Polsce. Zwieńczeniem konferencji będzie pozycja książkowa podsumowująca 111 lat kina w mieście.
Znaczenie konferencji i planowanej pozycji książkowej jest tym większe, że do tej pory temat kina we Wrocławiu nie został poddany szerszej refleksji naukowej, a miasto nasze ma się przecież w tej dziedzinie czym pochwalić – w Wytwórni Filmów Fabularnych nakręcono ponad 400 filmów, przy czym co czwarty nakręcony w powojennej Polsce film powstał we wrocławskiej WFF. Filmy kręcili tu m.in.: Filip Bajon, Sylwester Chęciński, Aleksander Ford, Wojciech Jerzy Has, Agnieszka Holland, Jerzy Kawalerowicz, Krzysztof Kieślowski, Jan Jakub Kolski, Tadeusz Konwicki, Kazimierz Kutz, Janusz Majewski, Janusz Morgenstern, Jerzy Passendorfer, Roman Polański, Aleksander Ścibor-Rylski, Andrzej Wajda, Krzysztof Zanussi, Janusz Zaorski, Robert Zimmermann, Andrzej żuławski...
Chlubą Wrocławia na filmowej mapie Polski może być nie tylko WFF, ale także fakt, że właśnie w naszym mieście nakręcone zostały najstarsze filmy powstałe na terenie dzisiejszego kraju. Nakręcił je operator firmy Lumière, Constant Girel, który przyjechał do Wrocławia w dniu 3 września 1896 r., by kręcić ujęcia z wizyty cesarza Niemiec Wilhelma II oraz cara Rosji Mikołaja II. Pozostawił po sobie cztery krótkie ujęcia filmowe ukazujące przybycie pary cesarskiej na miejsce uroczystości związanej z poświęceniem pomnika cesarza Wilhelma I przy Schweidnitzer Str. (ul. Świdnicka), odsłonięcie pomnika, przemarsz husarów przed parą cesarską oraz powrót cesarza i cara z parady w podwrocławskim wtedy Gądowie.
Zaprezentowane podczas konferencji tematy dotyczyć będą różnych aspektów historii kina w przed- i powojennym Wrocławiu. Dowiemy się, kiedy i gdzie powstały najstarsze kina w mieście, czy i jakie zachowały się po nich ślady, czy kontynuowały one swoją działalność po wojnie. Usłyszymy, jak ważnym dla wykształcenia się dzisiejszej kultury filmowej było przejście od filmów krótko- do długometrażowych. Dowiemy się, czy w przedwojennym Wrocławiu działały wytwórnie filmowe i czy istniało „przedwojenne kino wrocławskieâ€. Usłyszymy, jak kształtowała się historia wrocławskich DKF-ów i dlaczego możemy być dumni z filmów, które powstały już w powojennym, polskim Wrocławiu. Będziemy mogli się zastanowić, czy Wrocław zasługuje na miano „miasta filmowegoâ€.
Oprócz wygłoszonych referatów, ważną częścią planowanego przedsięwzięcia będą projekcje filmowe. Zaprezentowane zostaną filmy dokumentalne związane z Wytwórnią Filmów Fabularnych oraz z przedwojennym miastem. Wśród tych ostatnich można wymienić filmy nakręcone przez Girela w 1896 r., jak też fragmenty niemieckich kronik filmowych z czasów II wojny światowej. Planowane są również projekcje pełnometrażowych filmów związanych z Wrocławiem – jednego przed- i jednego powojennego. Będą to filmy Brüder (reż. Rochus Gliese, 1923) oraz Zaraza (reż. Roman Załuski, 1971). Większość planowanych filmów pokazana zostanie wrocławskiej publiczności po raz pierwszy.
Konferencja trwać będzie od 15 do 17 listopada w małej sali kina „Warszawaâ€. Projekcje zaplanowane są na 16 (godz. 19-22) i 17 (godz. 17-19.30) listopada w tymże kinie. Dla wszystkich zainteresowanych wstęp wolny. Przedsięwzięcie zorganizowane zostanie dzięki wsparciu Urzędu Miasta Wrocławia, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego, Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej oraz Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej.
Andrzej Dębski
Program konferencji "111 lat kina we Wrocławiu" 15-17.11.2007 miejsce: kino „Warszawa†przy ul. Piłsudskiego 64, Wrocław
Czwartek 15.11.2007
15.00 – 15.30: Powitanie
15.30-18.30: Film we Wrocławiu, Wrocław w filmie
Moderacja: Prof. Marek Zybura
Prof. Martin Loiperdinger (Trewir)
„Abgründe†(Przepaść): początek długometrażowych filmów fabularnych we Wrocławiu (1911)
Prof. Andrzej Gwóźdź (Katowice)
Czy istniało przedwojenne „kino wrocławskieâ€?
Dr Piotr Iwański (Dzierżoniów)
Fragmenty Wrocławia: filmy związane z Wrocławiem w latach 1954-1999
Dr Margarete Wach (Kolonia)
Recepcja filmów nakręconych we wrocławskiej Wytwórni Filmów Fabularnych w Niemczech
Piątek 16.11.2007
9.00-12.45: Kina w pejzażu miasta
Moderacja: Prof. Andrzej Gwóźdź
Dr Joseph Garncarz (Kolonia)
Kina wędrowne na Śląsku przed I wojną światową
Andrzej Dębski (Wrocław)
Kina wrocławskie w latach 1906-1920
Katarzyna Pastucha (Wrocław)
Architektura kin niemieckich w okresie międzywojennym na wybranych przykładach
Fransje de Jong (Utrecht)
Działalność kinowa żydowskiej rodziny Hirschberg we Wrocławiu oraz w Holandii
przed i po 1933 roku
Arkadiusz Cencora (Wrocław)
Kina w powojennym Wrocławiu
12.45-14.30: Przerwa
14.30-17.30: Z dziejów kultury filmowej we Wrocławiu
Moderacja: Dr hab. Krzysztof Ruchniewicz
Brigitte Braun (Trewir)
Anty-wersalska propaganda w kinach wrocławskich w latach 1920-1921
Dr Urszula Biel (Gliwice)
Wokół „reformy kinowej†na Górnym Śląsku w czasach Republiki Weimarskiej
Dr Grzegorz Sobel (Wrocław)
Film w służbie oświaty wrocławskiej w latach 1920-1939
Agata Gabiś (Wrocław)
Poszukiwanie formy: trzy pomysły na kino „Warszawa†we Wrocławiu
17.30-19.00: Przerwa
19.00-22.00: Projekcje filmowe
Sobota 17.11.2007
9.00-12.00: Wrocław miastem filmowym
Moderacja: Andrzej Dębski
Prof. Tadeusz Szczepański (Wrocław)
„Wrocławski†film Friedricha Wilhelma Murnaua: „Phantomâ€
Małgorzata Kozubek (Wrocław)
Twórczość filmowa Stanisława Lenartowicza
Prof. Maria Kornatowska (łódź)
Wrocławskie filmy Wojciecha Jerzego Hasa
Dr Jakub Zajdel (Katowice)
Twórczość filmowa Sylwestra Chęcińskiego
12.00-13.30: Przerwa
13.30-16.30: Wrocław miastem filmowym
Moderacja: Dr hab. Krzysztof Ruchniewicz
Magdalena Saryusz-Wolska (łódź)
Pamięć miasta w filmie: przypadek Wrocławia
Jacek Szymański (Wrocław)
Wrocławskie Dyskusyjne Kluby Filmowe dawniej i dziś
Stanisław Drozdowski (Wrocław)
Wrocławskie kino niezależne
Wiesław Saniewski (Wrocław)
Moje filmy, moje miasto
17.00-19.30: Projekcje filmowe
Projekcje filmowe
Piątek, 16.XI.2007, godz. 19.00-22.00
Filmy dokumentalne:
Avant l’inauguration. – Arrivëe des Souverains (1896)
Inauguration (1896)
Dëfilë de hussards devant Guillaume II (1896)
Guillaume II et Nicolas II Ã cheval (1896)
Kaiser Wilhelm (1909-1917)
Herbstbilder aus Schlesiens Landwirtschaft (1927)
Und Du? Eindrücke vom 12. Reichsfrontsoldatentag in Breslau (1931)
Ufa-Tonwoche 361: 12. Sängerbundfest in Breslau (1937)
Front der Kameradschaft. Das deutsche Turn- und Sportfest in Breslau (1938)
Juden bei der Arbeit in Breslau (1941)
Deutsche Wochenschauen:
DW 587: Stadtansichten von Breslau (1941)
DW 656: Vereidigung der HJ in Breslau (1943)
DW 679: Sommerfestspiele der HJ in Breslau (1943)
DW 723: Massenkundgebung in Breslau am 8.7.1944 (1944)
DW 752: Festung Breslau (1945)
DW 755: Abwährkämpfe in Breslau (1945)
Film fabularny:
Brüder. Zwischen Himmel und Erde (reż. Rochus Gliese, 1923)
Sobota, 17.XI.2007, godz. 17.00-19.30
Filmy dokumentalne
(związane z Wytwórnią Filmów Fabularnych)
Film fabularny:
Zaraza (reż. Roman Załuski, 1971)
|
Przy okazji konferencji 111 lat kina we Wrocławiu warto przeczytać też artykuł o wrocławskich kinach - http://wroclaw.hydral.com.pl/102,artykul.html